Εντυπωσιακό και μυστηριώδες φαινόμενο Πλημμυρίδα, Άμπωτη 2 Φεβρουαρίου 2018.
Επιμέλεια: Πέτρος Μ.
Παλίρροια ονομάζεται το φυσικό φαινόμενο της περιοδικής ανόδου και καθόδου της στάθμης του νερού, κυρίως των θαλασσών αλλά και μεγάλων λιμνών. Η άνοδος της στάθμης ονομάζεται πλημμυρίδα, ενώ η κάθοδος άμπωτη. Το εύρος μεταξύ της άμπωτης και της πλημμυρίδας καλείται πλάτος ή εύρος της παλίρροιας. Η ένταση που εκδηλώνεται το φαινόμενο είναι διαφορετική στις διάφορες περιοχές της Γης, ενώ εξαρτάται και από τη διαμόρφωση των ακτών.
Το φαινόμενο αυτό οφείλεται στη βαρυτική έλξη της Σελήνης και του Ήλιου που ασκούν πάνω στη Γη. Η περίοδος του φαινομένου κρατάει 24 ώρες 50 λεπτά και 28 δευτερόλεπτα και αποτελεί το χρόνο που χρειάζεται η Σελήνη για να κάνει δύο διαδοχικές διελεύσεις πάνω από έναν τόπο. Στους ωκεανούς η άνοδος της στάθμης φτάνει μέχρι και το ένα μέτρο, ενώ σε στενούς κόλπους μπορεί να φτάσει μέχρι και τα 15 μέτρα. Πρέπει να αναφερθεί πώς ο Ήλιος αν και είναι σώμα τεράστιας μάζας ασκεί μικρότερη έλξη (περίπου το 46% της Σελήνης), λόγω της μεγάλης απόστασής του με τη Γη.
Μια νέα τεράστια παραλία, σχηματίζει το παράξενο φαινόμενο της άμπωτης στην πόλη του Ναυπλίου, Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2016 και στις 2 Φεβρουαρίου το 2018. Έμειναν με το στόμα ανοικτό όλοι στο Ναύπλιο βλέποντας αυτό το φαινόμενο στην παραλιακή οδό Ναυπλίου-Νέας Κίου. Παλίρροια, στη κοινή ναυτική γλώσσα ονομάζεται το φυσικό φαινόμενο της περιοδικής ανόδου και καθόδου της στάθμης του νερού μίας μεγάλης λίμνης και κυρίως των θαλασσών. Η άνοδος της στάθμης ονομάζεται πλημμυρίδα, ενώ η κάθοδος ονομάζεται άμπωτη. Από κοινού, πλημμυρίδα και άμπωτη αποτελούν το φαινόμενο της παλίρροιας.Το φαινόμενο αυτό που επαναλαμβάνεται δύο φορές το 24ώρο (ακριβέστερα 24ώρες 50′ και 30″) οφείλεται στη βαρυτική έλξη της Σελήνης αλλά και του Ήλιου πάνω στη Γη, καθώς και στη περιστροφή των ουρανίων σωμάτων αυτών. 24 ώρες και 50,5 λεπτά μεσολαβούν και μεταξύ δύο “διαβάσεων” της Σελήνης πάνω από ένα τόπο, δηλαδή δύο “άνω μεσουρανήσεων” όπως λέγονται.
Η Σελήνη και ο Ήλιος έλκουν ισχυρότερα τους ωκεανούς που βρίσκονται στη πλησιέστερη πλευρά και λιγότερο τους ωκεανούς της απέναντι πλευράς. Με αυτόν τον τρόπο οι ωκεανοί τείνουν να διογκώνονται στην πλησιέστερη πλευρά, επειδή το νερό έλκεται περισσότερο. Επίσης, εξογκώνονται και τα νερά που βρίσκονται στην απομακρυσμένη πλευρά της, διότι το κέντρο της Γης έλκεται ισχυρότερα από ότι τα νερά αυτής της πλευράς. Κάθε μέρα βλέπουμε δύο ισχυρές πλημμυρίδες και δύο πιο ασθενείς. Η διαφορά στη δύναμη που ασκείται στις δυο αντιδιαμετρικές πλευρές ονομάζεται παλιρροϊκή δύναμη και η παλίρροια οφείλεται στη διαφορά των δύο αυτών δυνάμεων κι όχι σε αυτή καθ’ αυτή τη βαρυτική έλξη. Η παλιρροϊκή δύναμη έχει σχέση με τις διάφορες θέσεις των τριών ουρανίων σωμάτων Γης, Σελήνης και Ήλιου.
Οι παλίρροιες χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: τις παλίρροιες συζυγιών (spring tides) και τις παλίρροιες τετραγωνισμού (neap tides). Όταν η Γη, ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε ευθεία γραμμή (συζυγία) η παλιρροϊκή δύναμη είναι ισχυρή και οι παλίρροιες αυτές είναι γνωστές ως παλίρροιες συζυγιών και συμβαίνουν δύο φορές το μήνα. Σε αυτή την περίπτωση η Σελήνη μπορεί να εμφανιστεί μεταξύ της Γης και του Ήλιου, με αποτέλεσμα μια ηλιακή έκλειψη ή στο μέγιστο σημείο μακριά από τον Ήλιο με αποτέλεσμα την πλήρη Σελήνη. Όταν βρίσκονται σε ευθυγράμμιση η Σελήνη και ο Ήλιος, συνδυάζονται ώστε να φέρουν την υψηλότερη και χαμηλότερη παλίρροια του μήνα. Συζυγία έχουμε κατά την πανσέληνο και κατά τη νέα Σελήνη.
Μικρότερη παλιρροϊκή δύναμη έχουμε όταν Ήλιος-Γη-Σελήνη σχηματίζουν ορθή γωνία μεταξύ τους και αυτού του είδους οι παλίρροιες ονομάζονται παλίρροιες τετραγωνισμού. Τότε η βαρυτική δύναμη της Σελήνης και του Ήλιου λειτουργούν ενάντια η μία στην άλλη και η παλίρροια δεν έχει τόσο μεγάλο ύψος ή βάθος. Η παλίρροια τετραγωνισμού συμβαίνει ανάμεσα σε δύο παλίρροιες συζυγιών δύο φορές το μήνα, όταν εμφανιστεί το πρώτο και τελευταίο τέταρτο της Σελήνης.
Η εξήγηση του φαινομένου της παλίρροιας απασχόλησε και τους αρχαίους Έλληνες, με τον πιο γνωστό που ασχολήθηκε να είναι ο Πλάτωνας, χωρίς όμως να συνδέσει το φαινόμενο με τη Σελήνη. Ο Πυθέας ο Μασσαλιώτης, όσο και ο Σέλευκος αλλά και ο Ποσειδώνιος ήταν οι πρώτοι που διαπίστωσαν τη σχέση της παλίρροιας με τη Σελήνη, ωστόσο η τελική ερμηνεία του φαινομένου οφείλεται στο Νεύτωνα.
Εντυπωσιακό και μυστηριώδες φαινόμενο
πηγή 
