Φωτογραφία Ημέρας Μάρτιος-2019-18

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-004
ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-004

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη!

Κείμενα Κώστας Χριστοφιλόπουλος
Φωτογραφία Βασίλης Λάππας

Επιμέλεια classic63

 

Καστοριά: Συλλογή Φωτογραφίας 

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-001

Προικισμένη από τη φύση όπως είναι, η περιοχή της Καστοριάς, μαγεύει τους φυσιολάτρες με την απαράμιλλη ομορφιά του και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του. Το έδαφος είναι ορεινό και προσφέρεται για πολλές εναλλακτικές δραστηριότητες όπως πεζοπορία και ορειβασία. Περιτριγυρισμένη από βουνά η λίμνη της Καστοριάς, είναι ο πολυτιμότερος θησαυρός της πόλης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής και προβάλλεται τόσο ως τόπος αναψυχής όσο και ως βιότοπος.

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-007Η πόλη της Καστοριάς είναι χτισμένη στο δυτικό τμήμα μιας μικρής χερσονήσου που εισχωρεί σαν γλώσσα στη λίμνη, με αποτέλεσμα, ο αδαής επισκέπτης που δεν έχει δει χάρτη, να βρίσκεται ξανά και ξανά στα ίδια σημεία της πόλης και μάλιστα μπροστά στις όχθες της λίμνης της, έχοντας χάσει κάθε προσανατολισμό. Αυτός ίσως είναι κι ένας από τους λόγους της γοητείας της Καστοριάς, που θεωρείται μία από τις γραφικότερες ελληνικές πόλεις, ή αλλιώς ο παράδεισος του φωτογράφου!

Φωτογραφία-Ημέρας-Μάρτιος-2019-18Είναι χτισμένη, σε υψόμετρο 703 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας, ανάμεσα στα βουνά Βίτσι και Γράμμο, περιβάλλεται από τη λίμνη της και συνδέεται με την ξηρά μέσω μιας ευρύτερης λωρίδας γης από επιχωματώσεις, δίνοντας την εντύπωση νησιού.

 

 

Καστοριά Συλλογή Φωτογραφίας

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-003Στην μακραίωνη ιστορία της, γνώρισε πολιορκίες και κατακτήσεις από Βουλγάρους, Νορμανδούς και Τούρκους, διατηρώντας όμως μέχρι σήμερα σημαντικό αριθμό βυζαντινών εκκλησιών, κειμηλίων και αρχοντικών ως τεκμήρια της κατά καιρούς ακμής της, λόγω της επιτυχημένης εμπορίας και διακίνησης των γουναρικών σε σημαντικά κέντρα της Ευρώπης. Συγκεκριμένα, η γουνοποιία και τα είδη παραγωγής της άνθισαν πολύ με αποτέλεσμα οι Καστοριανοί να εξαπλωθούν σε πολλές χώρες του κόσμου όπως Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία δημιουργώντας αξιόλογες παροικίες.

Διαβάστε και αυτό…

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

 

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-002Η Καστοριά με τις περίπου 80 εκκλησίες της είναι η μόνη πόλη στην Ελλάδα που σώζει σε μεγάλο βαθμό αδιάλειπτα τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή μνήμη. Με εξαίρεση το Άγιον Όρος, μόνο στην Καστοριά υπάρχουν φορητές εικόνες της Κρητικής Σχολής και μάλιστα πρώιμης χρονολογίας. Οι εκκλησίες, οι τοιχογραφίες οι φορητές εικόνες και τα αρχοντικά, είναι μάρτυρες οικονομικής ακμής και πολιτισμού σχεδόν 10 αιώνες περίπου. H ανέγερση των εκκλησιών της Καστοριάς, όπως του Αγίου Γεωργίου (1085) από τον αυτοκράτορα του Βυζαντίου Αλέξιο Κομνηνό, συνεχίστηκε από την εκάστοτε τοπική αριστοκρατία, όπως οι εκκλησίες των Αγίων Αναργύρων και του Νικολάου Κασνίτζη. Το μοναστήρι της Μαυριώτισσας του 11ου αιώνα είναι τοιχογραφημένο και στην εξωτερική όψη, όπως συνηθίζεται στη Βόρεια Ελλάδα και στα Βαλκάνια. Στις τοιχογραφίες του ναού, επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, είχαν αφαιρεθεί τα μάτια από όλα τα εικονιζόμενα πρόσωπα.

Φωτογραφία Ημέρας Μάρτιος-2019-19Η λίμνη της Καστοριάς, λιγότερο γνωστή ως λίμνη Ορεστιάδα, αποτελεί στολίδι της ευρύτερης περιοχής, έχει κηρυχθεί «Μνημείο Φυσικού Κάλλους» από το Υπουργείο Πολιτισμού και είναι ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο «Φύση 2000».

 

 

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη-005Η έκτασή της είναι περίπου 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα και το μέγιστο βάθος της περίπου 9,5 μέτρα. Είναι υγρότοπος μεγάλης σημασίας για τα υδρόβια, αλλά και για άλλα πουλιά και χρησιμεύει ως περιοχή αναπαραγωγής, διατροφής και διαχείμανσης. Επίσης συντηρεί πλούσια ορνιθοπανίδα που περιλαμβάνει σπάνια και απειλούμενα είδη, περίπου 200, όπως λαγγόνες, αργυροπελεκάνους, ερωδιούς, αργυροπελεκάνους, προστατευόμενα από τη διεθνή και εθνική νομοθεσία.

Τέλος, γύρω από τη λίμνη υπάρχουν παρόχθια δάση υδρόφιλων δέντρων, που συνιστούν έναν από τους σπανιότερους οικότοπους της Ευρώπης.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί, το Σπήλαιο του Δράκου που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης, στους πρόποδες του μικρού βουνού που δημιουργεί την χερσόνησο. Σύμφωνα με την παράδοση, η σπηλιά είναι ένα χρυσωρυχείο το οποίο φύλαγε, άγρυπνος φρουρός, ένας δράκος. Ο επισκέπτης θα συναντήσει λίμνες και σπάνιους σχηματισμούς σταλακτιτών που γίνονται προσβάσιμα με πέντε διαδρόμους – σήραγγες και δύο κατασκευασμένες γέφυρες.

Μαζί με τη λίμνη της, ευρύτατα γνωστό χαρακτηριστικό της πόλης είναι η δραστηριοποίηση των κατοίκων της για περισσότερα από πεντακόσια χρόνια στην τέχνη της γουναρικής.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΗΜΕΡΑΣ 24-ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ-2020 ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ
ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Δείγματα της λαμπρής άνθησης της βιοτεχνικής και εμπορικής δραστηριότητας των κατοίκων της Καστοριάς κατά τη διάρκεια ιδιαίτερα του 18ου αιώνα, αποτελούν τα πολυάριθμα πανύψηλα αρχοντικά της καμωμένα για τις βιοτικές ανάγκες των ενοίκων της. Ήταν τότε που υπογράφηκαν διάφορες διεθνείς συνθήκες και επεκράτησε ειρήνη και ελευθερία επικοινωνίας στα Βαλκάνια και στην Ευρώπη. Παρουσιάζουν ακόμα και σήμερα ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ως οικιστικό σύνολο. Με εσωτερικούς χωρισμένους λειτουργικούς χώρους, εσωτερικές διακοσμήσεις, περίτεχνα ξυλόγλυπτα στα σανιδώματα στις οροφές, πολύχρωμους υαλωτούς φεγγίτες υψηλής αισθητικής, ζωφόρους κατάκοσμους, πλήθος φυτομορφικών διακοσμήσεων και ρόμβων δημιουργούν και συνθέτουν ένα ιδιότυπο εσωτερικό χώρο, που βρίσκει την καλύτερη έκφρασή του στην Καστοριά, ένα ιδιότυπο μακεδονικό ρυθμό.

Απέναντι από την Καστοριά, στις όχθες της λίμνης, βρίσκεται ο προϊστορικός οικισμός του Δισπηλιού, που άκμασε στα βυζαντινά χρόνια, αφήνοντας πλούσια κληρονομιά. Είναι ένα όμορφο γραφικό χωριό που πήρε το όνομά του από το σπήλαιο που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 500 μ. από τον οικισμό και παρουσιάζει μεγάλο τουριστικό ενδιαφέρον για τον Λιμναίο Προϊστορικό Οικισμό που ανακαλύφθηκε εκεί.

Διαβάστε και αυτό…

Σιάτιστα η Αρχόντισσα

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους κοινοποιήστε το στα social media. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

  

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

Μπορείτε  και εσείς αν θέλετε να μας στείλετε τις δίκες σας φωτογραφίες από την Καστοριά για να εμπλουτίσουμε την Συλλογή μας και το άρθρο 

Σφάλμα: Η φόρμα επικοινωνίας δε βρέθηκε.

 

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου-00

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου-00

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Τατιάνα Ντέρουμια απόστολος του λαϊκού μας πολιτισμού, μια Σιατιστινή που έχει συγκεντρώσει πλούσιο λαογραφικό υλικό.

Φωτογραφία ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου-01Στη Σιάτιστα συνάντησα την Ελλάδα που αγωνιά. Που νοιάζεται για τον τόπο της. Που βάζει ένα μικρό λιθαράκι στη διάσωση της ιστορικής μνήμης. Που η σεμνότητα συνεχίζει να είναι οδηγός στην καθημερινότητα.

 

Όλα αυτά τα συνάντησα στο πρόσωπο της Τατιάνας Ντέρου. Δεν έχει τίτλους. Δεν κατάγεται από τζάκι. Δεν είναι νεόπλουτη. Το μόνο της όπλο είναι η παλλόμενη καρδιά της. Η αγάπη για τον τόπο της. Η ορμέμφυτη τάση να διασώζει. Ο πατέρας της κτηνοτρόφος, το μαντρί του δίπλα στη χωματερή που η Σιάτιστα στη δεκαετία του 1980 εναπόθετε το παρελθόν της. Ήταν η εποχή της ανοικοδόμησης που γκρέμισε πολλά σιατιστινά αρχοντικά. Τότε που οι άνθρωποι ένιωθαν να τους βαραίνει το παρελθόν και φρόντιζαν να το ξεφορτώνονται στις χωματερές. Γέμισε η γειτονιά της Τατιάνας με κασέλες με προικιά. Με φωτογραφίες και κεντήματα. Με πόρτες ξυλόγλυπτες. Με αντικείμενα που ιστορούσαν τη ζωή της Σιάτιστας, ένα κομμάτι του νεοελληνικού μας βίου. Σ’ αυτή τη λαίλαπα το δωδεκάχρονο τότε κοριτσάκι επωμίστηκε ένα ρόλο που ήταν βαρύς για τις αδύναμες πλάτες της. Μάζευε ό,τι εύρισκε. Εμψυχωτής ο κτηνοτρόφος πατέρας.

 

Αργότερα αγόρασε το σπίτι για τους υπηρέτες του αρχοντικού της Πόλκως. Η πολιτεία της γύρισε τις πλάτες, όμως η Τατιάνα και ο άντρας της πήραν δάνειο για να κάνουν το σπίτι μουσείο. Λιγόψυχη και μικρόμυαλη η πολιτεία της απάντησε, μόνο για να κάνεις ταβέρνα το σπίτι μπορείς να πάρεις δάνειο. Είναι αυτή η πολιτεία που μετέτρεψε την Ελλάδα σε απέραντο «φαγάδικο». Που πέρασε σαν μπουλντόζα πάνω από το μέτρο, μια βασική αρχή του ελληνικού πολιτισμού.

Δείτε και αυτό…

Συλλογή Φωτογραφίας Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Η Τατιάνα Ντέρου έρχεται από πολύ μακριά. Έχει πάρει την σκυτάλη από την Χατζημιχάλη, την Φιλιππίδου, την Γουργιώτη και άλλες κυρίες του λαϊκού μας πολιτισμού. Είναι η στρατιά των γυναικών που πήγε κόντρα στο ρεύμα της απαξίωσης αυτού του πολιτισμού. Ανήκει στις εμβληματικές γυναικείες μορφές της λαϊκής μας πινακοθήκης.

Είναι κατά κάποιο τρόπο ένας απόστολος του λαϊκού μας πολιτισμού. Το πάθος που την φλογίζει της έδωσε τη δύναμη να υπερβεί τις γνώσεις που είχε. Κατάφερε με την επιμονή της να συντηρήσει το υλικό που μάζεψε. Με επιμονή έξυνε επιφάνειες και καθάριζε αντικείμενα.

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου-02Χάρη στο πάθος της  το σπίτι έγινε χώρος εκθεσιακός. Η Τατιάνα Ντέρου εξέθεσε την πολιτεία αποδεικνύοντας πως τα τελευταία χρόνια υπήρχε-και υπάρχει- μια διαφορετική Ελλάδα που δημιουργεί, που συναισθάνεται την ευθύνη για το μέλλον.

Από το Ιστολόγιο του Ευάγγελου Αυδίκου, 31/8/2011

 

Διαβάστε και αυτό…

Σιάτιστα η Αρχόντισσα

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους σας. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

 

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.


 

 

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα-00

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα “Μαρκίδες Πούλιου”

Φωτογραφία ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα-01Το αρχοντικό ανήκε στον έμπορο Δημήτριο Δόλκγηρα ο οποίος λόγω του επαγγέλματός του ταξίδευε πολύ συχνά για τη δουλειά του στις παραδουνάβιες χώρες, στη Σμύρνη μα κυρίως στην Κωνσταντινούπολη. Μαζί με την δραστήρια γυναίκα του Ελένη Μέμου το 1840 ανακαίνισαν το σπίτι φέρνοντας υλικά και τεχνίτες από την Πόλη, οι οποίοι το ζωγράφισαν και το στόλισαν περίτεχνα. Το αρχοντικό χτίστηκε πριν από το 1830 και δέχτηκε αλλεπάλληλες ανακαινίσεις, σε μια από αυτές αναφέρεται η χρονολογία 1888 στο αέτωμα.

Το αρχοντικό παραχωρήθηκε από τους κληρονόμους του στον Μορφωτικό Πολιτιστικό Σύλλογο ”Μαρκίδες Πούλιου” Σιάτιστας ο οποίος ανέλαβε την ανακαίνιση του. Η περιήγηση στο αρχοντικό του Δόλγκηρα θα μείνει χαραγμένη στη μνήμη κάθε επισκέπτη για πολλά χρόνια γιατί εδώ το ωραίο δεν περιγράφεται, αποδεικνύεται. Στο ισόγειο θα δείτε τον αποθηκευτικό χώρο με όλα τα σκεύη του νοικοκυριού, ενώ ο χειμωνιάτικος οντάς με το τζάκι και τα βαριά στρωσίδια θα σας γεμίσει ζεστασιά.

Στον επάνω όροφο η ομορφιά της τέχνης και του πλούτου απογειώνεται από τα ζωντανά χρώματα της ζωφόρου με τις σκηνές κυνηγιού, το εικονοστάσι, τα δωμάτια υποδοχής αλλά και την κρεβατοκάμαρα με τα ασπροκεντήματα και την ”καλημέρα” στον τοίχο. Ο καφέ -οντάς είναι στολισμένος με κασέλες, με λευκά και πολύχρωμα κεντήματα ενώ την παράσταση κλέβει η ολόλαμπρη γυναικεία φορεσιά της Σιάτιστας, με το ολομέταξο λευκό φόρεμα και το χρυσοκέντητο μαύρο γιλέκο της. Στον μπας –οντά, τα μεντερλίκια με τις κόκκινες φλοκάτες και τα ολόλευκα μαξιλάρια, οι τοιχογραφίες όπου ξεδιπλώνονται γιρλάντες από λουλούδια, πουλιά, ζώα, ανθοδοχεία, φανταστικά τοπία και μακρινές πόλεις, παραστάσεις που τόσο αγαπήθηκαν από τους καλλιτέχνες εκείνης της εποχής, θα σας προκαλέσουν τον ενθουσιασμό και το θαυμασμό.

Για να επισκεφτείτε το Αρχοντικό Δόλγκηρα επικοινωνήστε:

Κο Τσιώνη Νεκτάριο, Πρόεδρο, 6946410639 e-mail: nectsion@hotmail.com

Κα Βασιλική Σιάσιου, Αντιπρόεδρος, 2465021181 & 6946834005


Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

 

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-07

Συλλογή Φωτογραφίας ΣΙΑΤΙΣΤΑ

Συλλογή Φωτογραφίας ΣΙΑΤΙΣΤΑ 

Φωτογραφία: Βασίλης Λάππας

Σ΄ένα ξηρό, άνυδρο και άγονο τόπο, με γυμνές βουνοκορυφές, χτίστηκε η Σιάτιστα στις αρχές του 15ου αι, σκαρφαλωμένη στον αυχένα του βουνού Βέλια, προέκταση της οροσειράς του Σινιάτσικου, σε υψόμετρο 950 μ. , στην καρδιά της Δυτικής Μακεδονίας. Αρχικά, κάτοικοι των γύρω περιοχών (Πέλκα, Τραπεζίτσα, Τσιαρούσινο, Πέτροβο, Τσερβένα κλπ) αναζήτησαν καταφύγιο ασφαλές από τους διωγμούς των Τούρκων. Αργότερα, ήρθαν από τη Μοσχόπολη, το Σούλι, τη Θεσσαλία, το Μωριά.

 

 

Διαβάστε ακόμη...

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα

”Με μια ματιά η Σιάτιστα σε προσελκύει.
Όταν τη δεις προσεκτικά σε γοητεύει.
Όταν επισκεφθείς τα αρχοντικά της και τα άλλα αξιοθέατά της
Γίνεσαι Σιατιστινός”

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

 

Συλλογή Φωτογραφίας  Σιάτιστα  η Αρχόντισσα

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους.  Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

  

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-00

Σιάτιστα η Αρχόντισσα

Σιάτιστα η Αρχόντισσα

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-00

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-01Σιάτιστα η Αρχόντισσα

Κείμενα επιμέλεια:Θεοδώρα Λειψιστίνου 

Φωτογραφία: Βασίλης Λάππας

Σ΄ένα ξηρό, άνυδρο και άγονο τόπο, με γυμνές βουνοκορυφές, χτίστηκε η Σιάτιστα στις αρχές του 15ου αι, σκαρφαλωμένη στον αυχένα του βουνού Βέλια, προέκταση της οροσειράς του Σινιάτσικου, σε υψόμετρο 950 μ. , στην καρδιά της Δυτικής Μακεδονίας. Αρχικά, κάτοικοι των γύρω περιοχών (Πέλκα, Τραπεζίτσα, Τσιαρούσινο, Πέτροβο, Τσερβένα κλπ) αναζήτησαν καταφύγιο ασφαλές από τους διωγμούς των Τούρκων. Αργότερα, ήρθαν από τη Μοσχόπολη, το Σούλι, τη Θεσσαλία, το Μωριά.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-02Το 1600 η Σιάτιστα από γεωργικό κέντρο μετατράπηκε σε βιοτεχνικό, λόγω γουνοποιίας, υφαντικής, βαφικής τέχνης και αμπελουργίας. Το 18ο και 19ο αι φτάνει στη μέγιστη ακμή και γίνεται το εμπορικό κέντρο της Μακεδονίας και της Ηπείρου, έχοντας συναλλαγές με Βενετία, Ρωσία, Βουδαπέστη, Βιέννη.
Διακόσιοι εμπορικοί οίκοι στη Δυτική Ευρώπη δημιουργούνται από Σιατιστινούς, που εμπορεύονται γουναρικά σε όλη την Οθωμανική και Αυστροουγγαρέζικη επικράτεια. Έτσι, από καταφύγιο έγινε ορμητήριο υλικών και πνευματικών επιτεύξεων.

Το Αρχοντικό του Δόλγκηρα

Οι Σιατιστινοί με την πίστη στη θρησκεία, στην εθνική συνείδηση, στην εργασία και στον ιερό μόχθο έδωσαν ψυχή στην άγονη γη τους. Ο περιηγητής Πουκεβίλ, κατά την περιοδεία του στη Δ. Μακεδονία, μένει έκπληκτος από την καθαρή πανέμορφη νοικοκυρεμένη ελληνική πόλη που δύσκολα συναντάς στην Οθωμανική αυτοκρατορία.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-010Η όλη πνευματική και κοινωνική άνοδος μαρτυρείται από την ίδρυση ανώτερου σχολείου, απ’ όπου ανεδείχθησαν επιστήμονες και άνθρωποι των γραμμάτων, με κύριο χαρακτηριστικό τους την αγάπη τους στη Σιάτιστα.

Ανεδείχθησαν πολλοί και μεγάλοι ευεργέτες που χτίσανε σχολεία, εκκλησίες, νοσοκομεία. Άφησαν κληροδοτήματα και περιουσίες για το καλό των συμπατριωτών τους. . Κόσμησαν τη γενέτειρά τους με ιδρύματα και οικοδομήματα, για τα οποία μπορεί να καυχιέται η Σιάτιστα.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-013

Δείγματα του υψηλού βιοτικού επιπέδου και της πολιτιστικής άνθησης είναι τα επιβλητικά αρχοντικά του 18ου και 19ου αι. Αρχοντικά με πολύχρωμους υαλωτούς φεγγίτες, με πλούσια εσωτερική διακόσμηση (σκαλιστά ταβάνια, πολύχρωμα τζάκια, τοιχογραφίες με θέματα από την ελληνική μυθολογία, δικέφαλοι αετοί. . ) μαρτυρούν την υψηλή αισθητική, ίδιον των Σιατιστινών.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-05

Οι είκοσι έξι μεταβυζαντινές και νεότερες εκκλησίες είναι μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της Σιάτιστας. Η Αγία Παρασκευή και η Αγία Αικατερίνη, εκκλησία αφιερωμένη και στις δυο Αγίες, είναι η αρχαιότερη στην πόλη. Χτίστηκε το 1677. Εικόνες εξαιρετικής τέχνης είναι έργα του κρητικού αγιογράφου Θεόδωρου Πουλάκη. Στο γυναικωνίτη απεικονίζονται αρχαίοι συγγραφείς και φιλόσοφοι(Αριστοτέλης, Πλάτων, Θουκυδίδης, Πλούταρχος, Σόλων, Σίβυλλα), θυμίζοντας στους Έλληνες της τουρκοκρατίας την ελληνικότητα και το πολιτιστικό μεγαλείο των προγόνων τους. Η απεικόνιση χριστιανών αγίων και Ελλήνων φιλοσόφων καταμαρτυρεί την άνθηση της ελληνικής παιδείας στη Σιάτιστα, καθώς και την επίδραση της αρχαίας ελληνικής γραμματείας στη διαμόρφωση του Χριστιανισμού.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-07Η κεντρική βιβλιοθήκη της Σιάτιστας επιβεβαιώνει την πνευματική ακμή της πόλης. Είναι από τις σημαντικότερες ελληνικές βιβλιοθήκες, με σπάνιες εκδόσεις και χειρόγραφα από το 15ο αι ( 65. 000 τόμοι μαζί με περιοδικά).
Παράδειγμα η ”Αριστοφάνους Κωμωδίαι Εννέα, Βενετία, 1498. Ονομάστηκε ”Μανούσεια”από το μεγάλο Σιατιστινό δωρητή παλαιτύπων και αρχετύπων Θεόδωρο Μανούση, του πρώτου καθηγητή ιστορίας στο Οθωνικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Το εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητρόπολης, με εικόνες από το 16ο αι, με βιβλία τυπωμένα στη Βενετία και στην Κωνσταντινούπολη, εντυπωσιάζει τον επισκέπτη. Η ιστορική παλαιοντολογική Συλλογή στο Τραμπάνζειο Γυμνάσιο με απολιθώματα που ανήκουν σε προβοσκιδωτά που έζησαν στην περιοχή εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια δίνει στοιχεία για την εξέλιξη και την εξαφάνισή τους, καθώς και για τον πλούτο της προϊστορικής κληρονομιάς του τόπου. Το εντυπωσιακό Λαογραφικό Μουσείο -παραδοσιακή ιδιοκτησία της Τατιάνας Ντέρου και του Χρήστου Τσιότσιου είναι πλούσιο σε λαογραφικό υλικό.

Η Σιάτιστα με τα αρχοντικά, τις εκκλησίες, τη βιβλιοθήκη και τα μουσεία είναι αστείρευτη πηγή παράδοσης και πολιτισμού. Η προσφορά της στην απελευθέρωση της πατρίδας από τους Τούρκους είναι πολύ σημαντική.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-08Την πρώτη ελληνική εφημερίδα με την ονομασία ΕΦΗΜΕΡΙΣ τυπώνουν και εκδίδουν οι Σιατιστινοί αδελφοί Μαρκίδαι Πούλιου. στη Βιέννη στο υπερσύγχρονο τυπογραφείο τους, που κυκλοφορεί από 31 Δεκεμβρίου 1790 έως στις 20 Ιουνίου 1798. Εφημερίδα με πολιτικό περιεχόμενο και με έντονο πατριωτικό επαναστατικό χαρακτήρα, που εκδίδεται σε ένα απολυταρχικό καθεστώς ενάντια στο δεσποτισμό των Αψβούργων και την τυραννία του Σουλτάνου. Δίκαια, οι Μαρκίδαι Πούλιου θεωρήθηκαν πρόδρομοι της ελληνικήςτυπογραφίας και δημοσιογραφίας, καθώς και εργάτες πρώτης γραμμής του αγώνα της απελευθέρωσης.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-09Οι Μαρκίδαι Πούλιου ήταν οι συνεργάτες και παραστάτες του Ρήγα. . Αυτοί εκδίδουν τη Χάρτα σε δώδεκα αντίτυπα, το Θούριο, τις προκηρύξεις που καλούσαν τους Έλληνες στην αποτίναξη του ξένου ζυγού. Και μετά τη σύλληψη του Ρήγα συνελήφθησαν, δημεύτηκε η περιουσία τους και εξορίστηκαν. Μεταξύ των εφτά σραγγαλισθέντων, μαζί με το Ρήγα, ήταν ο Σιατιστινός Τουρούντζας και οι αδελφοί Εμμανουήλ με μάνα Σιατιστινή.
Ο Παπαζώλης από τη Σιάτιστα επηρεάζει τους αδελφούς Ορλώφ και οργανώνει την εξέγερση στο Μοριά. Ο Νίκος Κασομούλης, ο μεγάλος αγωνιστής της επανάστασης μεγαλώνει και πηγαίνει σχολειό στη Σιάτιστα. Η καπετάνισα Περιστέρα από τη Σιάτιστα θα γίνει ο τρόμος των Τούρκων. Για τη μεγάλη της προσφορά στον απελευθερωτικό αγώνα θεωρείται η Σιάτιστα προπύργιο του Ελληνισμού και σύμβολο της λευτεριάς.
Οι νέοι της Σιάτιστας, βιώνοντας στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα την πνευματικότητα και την ιστορική πορεία της πόλης τους, με υποδειγματική ευγένεια και προθυμία ξεναγούν τους επισκέπτες στα μνημεία της γενέτειράς τους. . .

Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-011Είναι πολύ φιλικοί οι Σιατιστινοί, πολύ φιλόξενοι. Κρατούν πλήθος εθίμων που αμετάβλητα συνεχίζουν ως σήμερα, με την ίδια διάθεση και συμμετοχή. Πολλά τα ξεφαντώματα στη Σιάτιστα. Το βράδυ στις 23 Δεκεμβρίου ανάβουν κλαδαριές για να αναγγείλουν τη γέννηση του Χριστού. Την Πρωτοχρονιά χτυπάνε κουδούνια, ενώ τα Θεοφάνεια κορυφώνεται το ξεφάντωμα με τα μπουμπουσιάρια (καρναβάλια) και το σκόρπιο πηδηχτό χορό το Αϊβασιλιάτικο. να δημιουργεί Διονυσιακό κλίμα. Το Δεκαπενταύγουστο οι καβαλάρηδες, με στολισμένα τα άλογα και έχοντας προσκυνήσει στην Παναγιά στο Μικρόκαστρο, παρελαύνουν στο κεντρικό δρόμο και των δυο συνοικιών της, της Χώρας και της Γεράνειας.
Οι άνθρωποι της Σιάτιστας είναι μερακλήδες και αγαπούν το γλέντι. Το περίφημο ηλιαστό κρασί είναι προϊόν κεφιού και διάθεσης ξεφαντώματος.

Σιάτιστα η Αρχόντισσα-012Η Σιάτιστα είναι μια εξέχουσα πόλη με διαχρονική παρουσία. Σε καλεί να περιδιαβείς στα σοκάκια της και να θαυμάσεις τα οικοδομήματα με τη μοναδική αρχιτεκτονική φυσιογνωμία. Ένας ιδανικός τόπος για όποιον επισκέπτεται τα Γρεβενά, την Καστοριά, τα Γιάννενα. Απέχει μόλις τέσσερα χιλιόμετρα από τον κόμβο της Εγνατίας οδού. Αξίζει να την γνωρίσεις.

”Με μια ματιά η Σιάτιστα σε προσελκύει.
Όταν τη δεις προσεκτικά σε γοητεύει.
Όταν επισκεφθείς τα αρχοντικά της και τα άλλα αξιοθέατά της
Γίνεσαι Σιατιστινός”

Διάβασε και αυτό…

ΚΑΣΤΟΡΙΑ Η όμορφη πόλη πάνω στη λίμνη

Σιάτιστα η Αρχόντισσα

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.