ΒΡΟΣΙΝΑΣ ΓΕΦΥΡΙ-001-ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ
ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-01

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-02ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

Κείμενα Κώστας Χριστοφιλόπουλος

Φωτογραφία Βίντεο Βασίλης Λάππας

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-05 Χτισμένο στις ανατολικές πλαγιές της Τύμφης 70 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, σε υψόμετρο 900 μέτρων βρίσκεται το Ηλιοχώρι, γνωστό για την φυσική του ομορφιά, την ιστορία του καθώς και για τους πασίγνωστους καταρράχτες του αλλά και τον αιωνόβιο πλάτανο που αποτελούν πόλο έλξης των επισκεπτών της περιοχής. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Ντομπρίνοβο ή Δομβρίνοβο.

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-06

Κατευθυνόμενοι προς την Κόνιτσα και σχεδόν στην μέση της διαδρομής, στο χωρίο Παλαιοσέλι, στρίβοντας αριστερά βρίσκουμε το Ηλιοχώρι. Ένα μικρό πανέμορφο Ζαγοροχώρι με ιδιαίτερη ρυμοτομία, αμφιθεατρικά χτισμένο, κοιτάζει τον Βοιδομάτη ποταμό ενώ στην πλάτη του έχει την εντυπωσιακή Βορεινή ορθοπλαγία της Γκαμίλα.

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-04

Αλπικό τοπίο με την ηρεμία του δάσους μπροστά μας και την ένταση της πιο εντυπωσιακής κορυφογραμμής στην Ελλάδα πίσω σου. Το μικρό χωριό του Ζαγορίου χάνεται μέσα στην πυκνή βλάστηση που καλύπτει τις πλαγιές της Τύμφης! Η φύση στο μεγαλείο της σκεφτήκαμε καθώς ατενίζαμε την υπέροχη θέα από τα 900 μέτρα υψόμετρο! Το χωριό δείχνει ερειπωμένο, ακολουθεί και αυτό την μοίρα της εγκατάλειψης της Ελληνικής υπαίθρου.

«…το χωριό αρχίζει λίγο πιο κάτω απ’ το δρόμο, κατηφορίζοντας από τούτη τη μεριά της βαθιάς κοιλάδας. Τίποτα δε φαίνεται από το δρόμο. Μεγάλες καρυδιές τα κρύβουν, τα σκεπάζουν ολότελα τα πέτρινα σπίτια του ως κάτω στην εκκλησία με τον πελώριο πλάτανο μπρος της…» και «Δίπατα πέτρινα σπίτια, εκκλησίες μεγάλες με πλατώματα πλακόστρωτα μπροστά τους, σχολειό δικό τους, που φκιάξανε μόνοι τους, τα στενορύμια του χωριού τους όλα καλντερίμι με δουλεμένη την πέτρα -τη μαρτυρούνε την προκοπή που κάναν στα ξένα και που την φέραν και δω».

Έτσι περιγράφει ο μεγάλος Ηπειρώτης συγγραφέας Δημήτρης Χατζής το Ηλιοχώρι στο βιβλίο του “Η τελευταία αρκούδα της Πίνδου”.

Ακολουθώντας το καλοδιατηρημένο πέτρινο μονοπάτι με μια κατηφορική πορεία 1050 μέτρων βαδίζουμε προς τους ονομαστούς καταρράχτες. Φτάνοντας  βρεθήκαμε μπροστά σε μια διχάλα με το ένα μονοπάτι να πηγαίνει προς τα αριστερά  και το άλλο προς τα δεξιά. Μετά από 45 λεπτά πεζοπορίας είχαμε φτάσει στους καταρράκτες. Λέγονται Μπάλτα ντι Στρίγκα. Προφανώς αυτά είναι όντως βλάχικα. Μπάλτα ντι Στρίγκα στα βλάχικα σημαίνει «η οβίρα (μικρή λίμνη) της κραυγής». Ο μύθος λέει για μια γυναίκα που πηδώντας στον καταρράκτη για να αυτοκτονήσει έβγαλε μια δυνατή κραυγή που ακούστηκε μέχρι το χωριό

Προχωρώντας λίγα μέτρα αντικρίζουμε μια καταπράσινη μικρή λίμνη και τον ψηλότερο καταρράκτη από τους τρεις να χύνεται σε αυτή.  Το νερό κρυστάλλινο, και παγωμένο  αλλά μια βουτιά θα είναι σίγουρα μοναδική εμπειρία.
Η τοπική κοινότητα έχει μεριμνήσει και κατασκευάσει πέτρινα παγκάκια ενώ  έχει διαμορφώσει το μέρος ώστε να μπορείς να καθίσεις και να απολαύσεις το τοπίο άνετα. Αντίστοιχο είναι το τοπίο και στον δεύτερο καταρράκτη ενώ ο τρίτος είναι ο πιο μικρός. Βουτήξαμε στα πεντακάθαρα νερά, στις βάθρες που σχηματίζονταν και σε πέντε λεπτά ήμασταν και πάλι έξω αφού το σώμα μας έκαιγε από τα παγωμένα νερά. Αργότερα μάθαμε ότι τα νερά κατεβαίνουν από τις κορυφές των βουνών, από χιόνια που λιώνουν, ακόμη και τον Ιούλιο μήνα.

Η περίοδος που ανοικοδομήθηκε ο οικισμός του Ηλιοχωρίου δεν είναι γνωστή με ακρίβεια. Από ευρήματα και προφορικές μαρτυρίες φαίνεται ότι είναι δημιούργημα της συνένωσης πολλών μικρών συνοικισμών που προυπήρχαν στην περιοχή.

Για διαφόρους λόγους (όπως έλλειψη πόσιμου νερού σε ορισμένα μέρη) οι κάτοικοι αυτών των περιοχών σταδιακά εγκαταστάθηκαν στην σημερινή τοποθεσία του χωριού. Κατά τον 14ο αιώνα ιδρύθηκε μοναστήρι στην περιοχή από κρητικούς μοναχούς. Την περίοδο της τουρκοκρατίας το χωριό αναφέρεται ως μεγάλο και ανεπτυγμένο.

Στη διάρκεια  του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου στις 18 Οκτωβρίου του 1943 οι Γερμανοί καίνε όλα τα χωριά της περιοχής και φυσικά και το Ηλιοχώρι .Η τεράστια καταστροφή για το χωριό όμως δεν ήταν μόνο οικονομική. Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες τόσο στην κοινότητα όσο και σε σπίτια ιδιωτών υπήρχε συγκεντρωμένο σπουδαίο ιστορικό υλικό που δυστυχώς δεν μπόρεσε να διασωθεί. Έγγραφα, θρησκευτικά και ιστορικά κειμήλια αιώνων καταστράφηκαν σε μια μέρα από την ναζιστική θηριωδία.

Ο πληθυσμός του χωριού συρρικνώθηκε πολύ μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο εμφύλιος πόλεμος  που ακολουθεί χειροτέρεψε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Πολλοί κάτοικοι έφυγαν ως πολιτικοί πρόσφυγες από την πατρίδα τους και άλλοι στις μεγάλες πόλεις αναζητώντας δουλειά.

Διαβάστε και αυτό…

Η Βήσσανη της Κοντούλας Λεμονιάς

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

 

Βήσσανη της Κοντούλας Λεμονιάς-05
Άγιος Γεώργιος Ιωαννίνων
Τα-Μαστοροχώρια-με-γεωλογική-ματιά-Vassilis-Lappas-Photografhy-002
Δίλοφο-Κ. Ζαγόρι Vassilis Lappas Photography
Το-Ηπειρώτικο-τραγούδι-της-φύσης-vVassilis-Lappas-001
ΩΔΗ-ΣΤΗ-ΦΥΣΗ-ODE-TO-NATURE-ΒΑΣΙΛΗΣ-ΛΑΠΠΑΣ

ΩΔΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

ΩΔΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

ΩΔΗ ΣΤΗ ΦΥΣΗ

Κείμενα Φωτογραφία   ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ

Το  μεγαλείο της ηπειρωτικής  υπαίθρου  με τις απρόσμενες εναλλαγές, την εντυπωσιακή    πολυχρωμία, με τις κορυφές των βουνών να χάνονται  μέσα στα σύννεφα, λουλούδια ν`ανθίζουν μέσα στην πέτρα, κρυστάλλινα νερά  μέσα από τις αναρίθμητες πηγές, τα παιχνίδια του ήλιου μέσα στα γαλήνεα νερά μιας λίμνης,  την θαυμαστή αρχιτεκτονική  των σπιτιών και των εκκλησιαστικών  μνημείων, αυτά είναι λίγα απ` αυτά που θα μαγέψουν τον επισκέπτη τα πανέμορφα χωριά των ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Η γραφή είναι δύσκολη, και δεν προσφέρεται για ερμηνείες πρόχειρες. Για να το νιώσεις πρέπει να το δεις, χρειάζεται ν` ανέβεις στις βουνοκορφές ν` αφήσεις το μάτι  να πλανηθεί, να καταδυθείς στα έγκατα τις ιστορίας, για ν` ανασύρεις απ` εκεί  θησαυρούς  αρίφνητους,  να σεργιανίσεις στα έρημα   καλντερίμια  των χωριών του, με συντροφιά  τις μνήμες των ανθρώπων, για να πιάσεις  τον παλμό  μιας εποχής  που  χάθηκε, χωρίς ελπίδα επιστροφής. Να περπατήσεις  και να σκαρφαλώσεις σε απόκρημνες πλαγιές της παρθένας φύσης , σπάνια απόλαυση στην εποχή μας. Ο Βίκος έχει πολλά μυστικά, και μόνο οι άνθρωποι που έγιναν ένα με  αυτόν τα γνωρίζουν. Το θέαμα είναι βέβαια δημιουργός συναισθημάτων σ` αυτή τη διαδρομή των αιώνων.

Στα πανέμορφα αυτά χωριά, και τις γύρω περιοχές, όπου από μικρός έκανα τα πρώτα μου βήματα στη φωτογραφία, αφιερώνοντας απεριόριστο χρόνο σε όλους αυτούς τους ατελείωτους περιπάτους μου, όπου πάντα πίστευα ότι είμαι ο μοναδικός που γνωρίζει  τα πανέμορφα αυτά χωριά τόσο καλά, μα κάθε φορά που τα βήματα μου με οδηγούν εκεί να περιπλανιέμαι μέσα στα βαθύσκιωτα δάση, και στην χαράδρα του Βίκου, ανακαλύπτω και κάτι καινούργιο, κάτι πρωτόγνωρο, κάτι μοναδικό.
Έζησα από κοντά όλες τις αλλαγές των εποχών.

Τα είδα ντυμένα στα λευκά, ανέπνευσα τη μυρωδιά της πρώτης βροχής του φθινοπώρου,  ένιωσα βλέποντας τα φύλλα να πέφτουν, τη ζωή που χάνετε , για να προετοιμάσει μια καινούργια, είδα τα γυμνά  δένδρα να ντύνονται, και το χώμα να γίνεται πράσινο, τα  μπουμπούκια ν` ανθίζουν, και τα χελιδόνια να χτίζουν ξανά τις φωλιές τους στις βεράντες των ερειπωμένων σπιτιών. Αφουγκράσθηκα  τις μυστικές  κλήσεις  της γης  που κρατούσε  κοντά της σε παλιούς καιρούς τους ανθρώπους δεμένους, και ενωμένους μαζί  της. Από τα λίγα, και μοναδικά γεροντάκια,  έμαθα τις ιστορίες τους γι` αυτά που ζήσανε και είδανε μένοντας πιστοί σ` αυτό που εμείς δεν καταδεχτήκαμε ούτε καν να το ακούσουμε.

Στους ατελείωτους περιπάτους μου, γνώρισα και αγάπησα τα Ζαγοροχώρια, πόνεσα βλέποντας την αδιαφορία μας προς το τοπίο, την καταπάτηση και καταστροφή των εκκλησιαστικών μνημείων, την παραχάραξη της ιστορίας και του πολιτισμού του  εθνικού  μας σε ομορφιά πλούτου. Ένιωσα την ανάγκη, που έχουν να μας έχουν όλους κοντά τους, για να μπορέσουμε να διατηρήσουμε και να προστατέψουμε ζωντανό αυτόν τον εθνικό μας πλούτο, που κράτησε με θυσίες στον τόπο αυτό επί αιώνες τον πολιτισμό του, και την ιστορία  του.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ ΗΜΕΡΑΣ-23 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2019Δεν θα μπορέσω να ξεχάσω τις ατελείωτες ώρες καθισμένος στην άκρη στο βάλτο λίγο έξω από το χωριό Κουκλιοί, περιμένοντας  να δω  μια καινούργια μέρα ν` αρχίζει, με τις πρώτες ακτίνες του ήλιου να ξεπροβάλουν σε όλο τους το μεγαλείο, πίσω από τα κλαδιά των δένδρων, μέσα από την πρωινή ομίχλη, ακούγοντας την χαρμόσυνη καλημέρα των πουλιών, και το αεράκι να  σχίζει τις καλαμιές του βάλτου, απολαμβάνοντας την πλούσια πολυχρωμία, και τα παιχνίδια του ήλιου μέσα στα γαλήνεα νερά του, την ψυχική ηρεμία που τόσο πολύ ανάγκη την έχουμε και δεν μπορούμε να την βρούμε εδώ στις μεγάλες πόλεις  του τσιμέντου και του καυσαερίου.
Το δέος που νιώθεις αντικρίζοντας την θεογέφυρα  με τα ορμητικά νερά, και τα πανύψηλα πλατάνια , μέσα στο χρόνο και στο χώρο, που όταν τα κοιτάς από κάτω, νιώθεις το μεγαλείο τους και την προσπάθεια  ν` αγγίξουν  με τα κλαδιά τους  τον ήλιο.

Το  παλιό Μαυρονόρος, μια μεγαλοπρεπή παρουσία  στην κορυφή του βουνού, εγκαταλελειμμένο από τους κατοίκους του στις αρχές του αιώνα μας , ατενίζει  επιβλητικά   από ψηλά την μοίρα και των  υπολοίπων  χωριών. Ήτανε  Άνοιξη όταν  τα βήματα μου με οδήγησαν  για πρώτη φορά  κοντά του, και το μόνο που αντικρίζεις μέσα από την νεκρική σιγή που πλανιέται πάνω από το χωριό, είναι  λίγα λουλούδια  ανθισμένα στις πόρτες και τα παράθυρα των   μισογκρεμισμένων  σπιτιών, από τη φθορά  του χρόνου. Σπίτια διώροφα αρχοντικά,  με τις αυλές και τα τζάκια έτοιμα  να μας δεχθούν και πάλι κοντά τους, για να μας  μιλήσουνε  για  την ιστορία τους, και τον πολιτισμό τους, που άντρωσαν  με θυσίες τόσα χρόνια.  Η πληγή δεν έκλεισε , παρέμεινε  εκεί, για να μαρτυράει  τις χθόνιες λειτουργίες σ` εποχές που χάνονται στα βάθη της αιωνιότητας. Φεύγοντας  το μήνυμα παραμένει βαθιά μέσα στην  καρδιά, και ο φόβος  για το αύριο πιο μεγάλος .

Η Δρακόλιμνη μια μοναδική νότα, συνθέτει και αυτή  με την σειρά της την μαγεία του πανέμορφου αυτού  τοπίου .  Η μαγεία του άγνωστου, το αμέτρητο βάθος της , οι μύθοι  που την ακολουθούν , όλα αυτά συνθέτουν  την μοναδικότητα του  παρθένου τοπίου. Η ανάβαση είναι δύσκολη και απαιτεί πολλές ώρες, η καλύτερη εποχή  χωρίς περιπέτειες είναι τον μήνα  Αύγουστο. Νερό για την ανάβαση δεν θα χρειαστούμε, οι πηγές είναι πολλές  και το νερό πόσιμο. Το καταφύγιο παραμένει ανοικτό τους περισσότερους μήνες του έτους.

Φωτογραφία Ημέρας 02α Απριλίου-2020-Βασίλης ΛάππαςΟ πολυσύνθετος σχεδιασμός του τοπίου, μέσα στην χαράδρα του Βίκου, μαρτυράει τον πραγματικό καλλιτέχνη, τη φύση, που έμαθε να συγκλονίζει τον περπατητή με τις πινελιές της, και να τον ανταμείβει  για την αγάπη που της δείχνει, και αν είναι τυχερός  πράγμα πολύ δύσκολο, ίσως  δη και το μύκητα Πνεύμονα . Ένα μύκητα, μοναδικό στην Ελλάδα, κρυμμένο μέσα σε μικρές σπηλιές, που για να επιβιώσει  πρέπει η μόλυνση του περιβάλλοντος να είναι στο μηδέν, όπως είναι στην χαράδρα του Βίκου.
Αφθονότερα όμως τα Βυζαντινά μνημεία, μοναστήρια και εκκλησίες , εγκαταλελειμμένα στην τύχη τους  και στον χρόνο, με αναρίθμητους  θρησκευτικούς  θησαυρούς.
Η ιερά μονή Στομίου χτισμένη το 1412 σε μια εξέδρα  της Γκαμήλας, στη χαράδρα του Αώου.
Η  ιερά μονή Σπηλαιώτισσας  στην Αρίστη χτισμένη το 1579, μεγαλοπρεπή, υπερήφανη, χτισμένη  πάνω στα βράχια, με πολλές Αγιογραφίες, και κειμήλια
Η ιερά μονή της Αγίας Παρασκευής στο Μονοδένδρι  χτισμένη μέσα στην χαράδρα του Βίκου το 1412  με μοναδική θέα προς την χαράδρα του Βίκου.
Η  ιερά μονή  Σωσίνου στο Παρακάλαμο  με άγνωστη ημερομηνία ίδρυσης,  και πολλά ακόμη εκκλησιαστικά μνημεία  που μαρτυρούν την αγάπη και το σεβασμό  των προγόνων  μας προς την θρησκεία  μας.

Μην  πεις ποτέ ότι με όλα αυτά τελείωσες . Οι εκπλήξεις στα πανέμορφα  αυτά χωριά δεν τελειώνουν ποτέ , η πνοή των ανθρώπων πλανιέται διάχυτη, πάνω από τα ερειπωμένα χωριά αποτυπωμένη  στα άψυχα,  για να μαρτυρούν τις μνήμες που επιβιώνουν, από το βάλσαμο που έχυσε η φύση  μέσα από τα σπλάχνα των βράχων.
Στα πανέμορφα αυτά χωριά, το κακό  δεν έχει πάρει ακόμη μεγάλες διαστάσεις, το μεγάλο χτύπημα είναι στο ζωικό μας πλούτο που τείνει  με εξαφάνιση, από την ασυδοσία των ντόπιων και ξένων που κυνηγούν δίχως μέτρο και συμπόνια .
Η επενέργεια εδώ είναι μεγάλης διάρκειας δίχως θορύβους  και ξέρει να συγκλονίζει τον άνθρωπο που είναι κατά μεγάλο μέρος δημιούργημα του τόπου που ζει.

Ωδή στη Φύση

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

ΙΩΑΝΝΙΝΑ-ΤΟ-ΚΟΣΜΗΜΑ-ΒΑΣΙΛΗΣ-ΛΑΠΠΑΣ-010

Συλλογή Φωτογραφίας “Ιωάννινα το Κόσμημα της Ηπείρου”

 Συλλογή Φωτογραφίας “Ιωάννινα το Κόσμημα της Ηπείρου”

Κείμενα Κώστας Χριστοφιλόπουλος
Φωτογραφία Βασίλης Λάππας

“Παμβώτιδα η Λίμνη” Ποίηση  Δ. Λούκα Προέδρου ΕΔΣΤΕ
(Ένωση Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος)

 Τεύχος 188 15 Νοεμβρίου 2003

 

 

 

Διαβάστε και αυτό…

“Παμβώτιδα η Λίμνη” Ποίηση  Δ. Λούκα Προέδρου ΕΔΣΤΕ (Ένωση Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος)

https://classic63.com/παμβώτιδα-η-λίμνη-των-εραστών/

 


https://classic63.com/φωτογραφία-ημέρας-απρίλιος-2018/


Δείτε και αυτό…

Συλλογή Φωτογραφίας Λαογραφικό Μουσείο Τατιάνας Ντέρου

 

Συλλογή Φωτογραφίας “Ιωάννινα το Κόσμημα της Ηπείρου”

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

 

 

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.