Ύδρα -Η Ντίβα- του Αργοσαρωνικού

Ύδρα-Η Ντίβα-του Αργοσαρωνικού

Ύδρα-Η Ντίβα-του Αργοσαρωνικού

Κείμενα Δημήτρης Λούκας

Φωτογραφία Βασίλης Λάππας

Δείτε την Συλλογή μας Ύδρα-Η Ντίβα-του Αργοσαρωνικού

Η Ύδρα έχει παραδοσιακά το δικό της κοινό, δηλαδή ανθρώπους, που αναζητούν την ησυχία, την ποιότητα ζωής στις υπηρεσίες του νησιού, την αρχοντιά και πάνω απ’ όλα τους κατοίκους της, οι οποίοι έχουν παιδεία και εκτιμούν τη γη τους, γι’ αυτό και την προσέχουν. Στην Ύδρα ισχύουν οι απαγορεύσεις και εμμένουν σ’ αυτές, γι’ αυτό και παραμένει μοναδικό στο είδος της νησί.

Η Ύδρα ανασαίνει στα νερά του Αργοσαρωνικού επί αιώνες. Πρωταγωνίστησε στην Ελληνική Ιστορία, γράφοντας ένδοξες σελίδες και αποτέλεσε κινηματογραφικό σκηνικό, πολλές φορές με διάσημους αστέρες του Χόλιγουντ.

Μοιάζει η Ύδρα, ένα νησί μινιατούρα, αλλά με άποψη και παραμένει πιστό στις διαχρονικές αξίες, ενώ αντιπαθεί τόσο το πρόχειρο, όσο και το πρόσκαιρο. Στις μέρες μας, το νησί βιώνει την αγνότητα και την αυθεντικότητα μιας άλλης εποχής, όπου κατά κοινή ομολογία, έχει χαθεί ανεπιστρεπτί, από την υπόλοιπη Ελλάδα.

Η Ύδρα είναι τόπος δίχως αυτοκίνητα, δίχως μηχανάκια και δίχως ποδήλατα (εντός της Χώρας τουλάχιστον). Οι μεταφορές στο νησί γίνονται όπως ακριβώς τον παλιό καιρό, με γαϊδουράκια, με καροτσάκια και καραβάκια.

Το νησί έχει το σχήμα πετάλου και όλη η Χώρα απλώνεται αμφιθεατρικά και προκαλεί τον θαυμασμό, με την αρμονία και την αρχιτεκτονική τελειότητα των πέτρινων καπετανόσπιτων. Την ομορφαίνουν τα στενά λιθόστρωτα δρομάκια, οι ψηλές πέτρινες μάντρες των σπιτιών, που δεν σ’ αφήνουν να κοιτάξεις το εσωτερικό τους. Ακόμα, την στολίζουν γωνίες με μπουκαμβίλιες, ολάνθιστες αυλές, καλοδιατηρητέα αρχοντικά του περασμένου αιώνα και πλατείες, οι οποίες αναδίδουν άρωμα από γιασεμί.

Μπορεί κανείς να κάνει μπάνιο σε κάποιον από τους κολπίσκους και τις υπέροχες παραλίες, για τις οποίες το νησί μπορεί να μην φημίζεται ιδιαιτέρως, όμως είναι όλες μία προς μία.

Ξεκινώντας από τη Χώρα, μπορεί να κολυμπήσεις στα κρυστάλλινα νερά της ξακουστής Σπηλιάς. Τόσο από εκεί, όσο και από την Υδρονέτα, οι βουτιές γίνονται από τις βράχινες πλάκες, όπου πέφτει κανείς σε πολύ βαθειά, αλλά καθαρά νερά.

Η οργανωμένη ακρογιαλιά είναι στην περιοχή Καμίνι. Την παραλία Βλυχού την συναντούμε μετά από ένα 20λεπτο. Λίγο πιο πέρα, οι Πλάκες προσφέρονται για ησυχία και χαλάρωση.

Μερικές από τις πιο οργανωμένες παραλίες με βότσαλο, είναι το Μπίστη και του Αγίου Νικολάου, που μπορείς να τις προσεγγίσεις με τα καϊκάκια.

Σε σύγχρονους Ροβινσώνες απευθύνεται η νότια ακτογραμμή. Ξεχωρίζει η Λιμνιώνιζα, μια από τις πιο όμορφες παραλίες της Ύδρας, στη βορειοανατολική πλευρά, καθώς και το Καούμιθι και το Κλιμάκι. Οι περισσότερες από αυτές τις παραλίες είναι βοτσαλωτές, στις οποίες φτάνεις με θαλάσσιο ταξί και ενδείκνυνται  για ερημικές βουτιές και γυμνικές επιδείξεις.

Το νησί είναι φανταστικό και πρέπει ο επισκέπτης να παρατηρήσει το περήφανο άγαλμα του Μιαούλη, όπως μπαίνουμε στο λιμάνι αριστερά. Το Μύλο της Σοφίας Λόρεν και το άγαλμα που απεικονίζει το θέμα της ταινίας «Το Παιδί και το Δελφίνι», το οποίο γυρίστηκε στο νησί. Το αρχοντικό του Λάζαρου Κουντουριώτη, καθώς και το Ναό της Υπαπαντής. Το φάρο του Ζούρφα, ο οποίος κτίστηκε το 1883 και βρίσκεται στα ανατολικά του νησιού.

Το Ηρώο του Ναυάρχου Παύλου Κουντουριώτη. Το πέτρινο αρχοντικό του Τομπάζη, με τις τέσσερις καμάρες της βενετσιάνικης «λότζια», όπου στεγάζεται η Σχολή Καλών τεχνών. Το επιβλητικό αρχοντικό του Παύλου Κουντουριώτη. Το Ιστορικό Αρχείο – Μουσείο της Ύδρας, στην ανατολική πλευρά του λιμανιού, κοντά στο Λιμεναρχείο, με τα πολλά κειμήλια τόσο του Α’ όσο και του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υδραϊκές ενδυμασίες, όπλα Υδραίων και έργα μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων. Από τα πιο σημαντικά εκθέματα του Μουσείου, η Μεγάλη Χάρτα του Ρήγα Φερραίου και ακόμα η ασημένια λήκυθος με την ταριχευμένη καρδιά του Ανδρέα Μιαούλη. Το Εκκλησιαστικό και Βυζαντινό Μουσείο, που βρίσκεται στο χώρο των παλιών κελιών της Μονής Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στην προκυμαία.

Μπορεί κανείς να περπατήσει στο πλακόστρωτο δρομάκι, το οποίο ξεκινά από το λιμάνι της Ύδρας και καταλήγει στην περιοχή Μανδράκι και να εξερευνήσει την δεξιά πλευρά του λιμανιού, όπου βρίσκονται τα Κανόνια. Να επισκεφθεί επίσης το Κάστρο του Κάβου, γύρω από τον ανδριάντα του Μιαούλη και να απολαύσει το ηλιοβασίλεμα, καθώς και το καμπαναριό με το ρολόι, στην αποβάθρα. Στο ψηλότερο σημείο του νησιού, συναντάμε τον Ιερό Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου (τοπικού Αγίου του νησιού).

Τέλος, να επισκεφθεί κανείς τη νήσο Δοκό, ανάμεσα στην Ύδρα και την αργολική ακτή, όπου στις μέρες μας λίγοι κάτοικοι έχουν απομείνει και ασχολούνται με την αλιεία και την κτηνοτροφία. Στην περιοχή της Δοκού το 1975 βρέθηκε ένα αρχαίο ναυάγιο, που χρονολογείται στο β’ μισό της 3^ης χιλιετίας π.Χ.

Φεύγοντας από το νησί, έχεις τόσες αναμνήσεις, που σου αρκούν για μια ζωή, γι’ αυτό και οι κάτοικοι ονομάζουν την Ύδρα-Η Ντίβα-του Αργοσαρωνικού

Δημήτρης Η. Λούκας
Πρόεδρος της Ένωσης Δημοσιογράφων &
Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος (Ε.Δ.Σ.Τ.Ε.)

ΥΔΡΑ Συλλογή Φωτογραφίας

Σας προτείνουμε και αυτό…

ΑΙΓΙΝΑ Το γραφικό νησί των θρύλων και των παραδόσεων

Ύδρα -Η Ντίβα- του Αργοσαρωνικού

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους κοινοποιήστε το στα social media. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ

ΣΑΛΑΜΙΝΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ

ΣΑΛΑΜΙΝΑ  ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΦΥΣΙΚΗ ΟΜΟΡΦΙΑ

Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΤΟΥ ΟΜΗΡΙΚΟΥ ΑΙΑΝΤΑ

Επιμέλεια Κειμένου: Μαρία Ι. Μπούτση
Φωτογραφία Βασίλης Λάππας

Γενικά στοιχεία.

Η Σαλαμίνα είναι το μεγαλύτερο νησί του Σαρωνικού και το πιο κοντινό στις ακτές της Αττικής. Απέχει ανατολικά από το πέραμα, 1.200 μέτρα και βορειοδυτικά από τις ακτές της Μεγαρίδας, 500 μέτρα.
Έχει έκταση 93,5 τ. χλμ., μήκος ακτών περίπου 100 χλμ. και πληθυσμό 39.220. Διοικητικά ανήκει στο Νομό Αττικής, διαμέρισμα Πειραιά. Θρησκευτικά, μαζί με τα Μέγαρα ανήκουν στη Μητρόπολη Μεγάρων – Σαλαμίνος.
Πατρίδα του ομηρικού Αίαντα και του μεγάλου τραγικού Ευριπίδη, τόπος διαμονής και δημιουργίας του ποιητή Άγγελου Σικελιανού και φιλοξενίας του Γεωργίου Καραϊσκάκη, η Σαλαμίνα είναι ευρύτερα γνωστή στην παγκόσμια ιστορία για τη μεγαλύτερη Ναυμαχία των αιώνων, που έγινε στο στενό της το 480 π. Χ., από την έκβαση της οποίας με νίκη των Ελλήνων, διασώθηκε και αναπτύχθηκε ο ελληνικός πολιτισμός και διαδόθηκε στη Δύση και στον κόσμο.

Ονομασία.
Σύμφωνα με τη μυθολογία, το όνομα Σαλαμίνα δόθηκε στο νησί από τον Κυχρέα, για να τιμήσει τη μητέρα του Σαλαμίνα που ήταν αδελφή της Αίγινας και μια από τις 50 κόρες του ποτάμιου θεού Ασωπού.
Κατά την αρχαιότητα η Σαλαμίνα ήταν γνωστή με τα ονόματα Πιτυούσα (από το δένδρο πίτυς: πεύκος),
Σκιράς (από τον ήρωα Σκίρο) και Κυχρεία (από τον Κυχρέα). Το νησί είναι επίσης γνωστό ήδη από την αρχαιότητα και με την ονομασία Κούλουρη, που προέρχεται από το ακρωτήριο «Κόλουρις άκρα» (σήμερα  Πούντα), στο οποίο ήταν χτισμένη η αρχαία πόλη και το λιμάνι του 4ου αιώνα π. Χ.

Μυθολογία – Ιστορία. Στο νησί βασίλεψε ο Ασωπός ποταμός, αφού σκότωσε τον πρώτο βασιλιά του νησιού, τον Όφι. Την κόρη του Σαλαμίνα την αγάπησε παράφορα ο θεός της θάλασσας, Ποσειδώνας. Καρπός αυτού του έρωτα ήταν ο Κυχρέας (μισός άνθρωπος, μισός φίδι) ο οποίος βασίλεψε στο νησί. Ο Κυχρέας απέκτησε μια κόρη, τη Γλαύκη, η οποία παντρεύτηκε τον Τελαμώνα, γιο του Βασιλιά της Αίγινας Αιακού. Ο Τελαμώνας που διαδέχτηκε τον Κυχρέα στο θρόνο, απέκτησε δυο γιούς: τον Αίαντα (από τον γάμο του με την Περίβοια, κόρη του βασιλιά των Μεγάρων Αλκάθου) και τον Τεύκρο (από τον γάμο του με την Ησιόνη).
Τα δυο αδέλφια έλαβαν μέρος στον Τρωϊκό Πόλεμο με 12 πλοία. Βασιλιάς του νησιού τότε ήταν ο Αίαντας, ο οποίος περιγράφεται ως ένας από τους γενναιότερους Έλληνες. Το τέλος του όμως ήταν τραγικό. Αυτοκτόνησε, όταν νικήθηκε από τον Οδυσσέα στους αγώνες που έγιναν με έπαθλο τα όπλα του νεκρού Αχιλλέα. Μετά το τέλος του πολέμου επέστρεψαν στο νησί ο Τεύκρος με τον Ευρυσάκη, γιος του Αίαντα και της Τέκμησας.

Ο Τεύκρος αντιμετώπισε την οργή του πατέρα του Τελαμώνα, επειδή δεν εκδικήθηκε το θάνατο του αδελφού του. Έτσι εγκατέλειψε το νησί και πήγε στην Κύπρο, όπου ίδρυσε πόλη με το όνομα Σαλαμίνα, ενώ ο Ευρυσάκης βασίλεψε στο νησί και απέκτησε έναν γιό, τον Φιλαίο, που έγινε Αθηναίος πολίτης και δώρισε τη Σαλαμίνα στους Αθηναίους. Για αιώνες μετά, η Σαλαμίνα υπήρξε το…«μήλον της έριδος» μεταξύ Αθηνών και Μεγάρων. Κάποια εποχή η Σαλαμίνα βρέθηκε στην κατοχή των Μεγαρέων. Μετά δε την παρέμβαση του Σόλωνα η Σαλαμίνα τέθηκε υπό τον έλεγχο των Αθηναίων.
Κατά τους περσικούς πολέμους η Σαλαμίνα πρόσφερε ανεκτίμητη βοήθεια στους Αθηναίους και στους συμμάχους των κατά των Περσών και ιδιαίτερα έμεινε γνωστή στην ιστορία για την μεγάλη ναυμαχία που διεξήχθη στο στενό της το 480 π. Χ. Στη Σαλαμίνα, κατά την περίοδο της ναυμαχίας συναντώνται οι τρεις μεγαλύτεροι ποιητές των αιώνων.

Ο Αισχύλος πολέμησε στη ναυμαχία και έγραψε γι’ αυτήν. Ο Σοφοκλής έφηβος έλαβε μέρος στα Επινίκια, ενώ ο τραγικότερος των τριών, ο Ευριπίδης γεννήθηκε στη Σαλαμίνα όταν διαδραματιζόταν το μεγάλο ιστορικό γεγονός.
Από ανασκαφές που ξεκίνησαν το 1994 με τον καθηγητή – αρχαιολόγο Γιάννο Λώλο, ανακαλύφθηκαν αρχαιολογικά ευρήματα στο σπήλαιο, όπου ο Ευριπίδης κατά τις ιστορικές πηγές έγραψε τα αθάνατα έργα του. Στο μονοπάτι που πάει προς το σπήλαιο ανακαλύφθηκε το ιερό του Διονύσου. Επίσης σε ανασκαφές, στα νότια του νησιού, στην περιοχή Κανάκια, βρέθηκαν ερείπια και θεμέλια κτισμάτων της Ομηρικής Σαλαμίνας.
Στη μετέπειτα ιστορία της, η Σαλαμίνα δέχτηκε κατά καιρούς διάφορες επιδρομές, όπως αυτές των Μακεδόνων, των Πελοποννησίων κ. λ. π. Ενδιάμεσα υπήρξαν περίοδοι ακμής και παρακμής. Από το 350 ως το 318 δόθηκε στη Σαλαμίνα η δυνατότητα να κόψει δικό της νόμισμα. Βυζαντινά ναϋδρια και τάφοι μαρτυρούν την ύπαρξη έντονης ζωής στο νησί, που όμως και αυτή απειλήθηκε από τους Ενετούς, τους πειρατές κ. α.

Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, λόγω της θέσεως και της ασφάλειας, συνείσφερε θετικά στους αγώνες, ενώ ταυτόχρονα απολάμβανε ορισμένων προνομίων. Υπήρξε Καταφύγιο προσφύγων (όπως των Αθηναίων 1687 και κατοίκων της Αττικής και Βοιωτίας το 1770 και το 1821). Από κει βγήκε και η φράση: «πήγε η ψυχή μου στην Κούλουρη».
Πήρε μέρος στα ορλωφικά με αρχηγό το Μητρομάρα, ο οποίος άφησε το σπαθί του τάμα στη Φανερωμένη. Αργότερα δημιουργήθηκε πυρήνας Φιλικών με πρώτο τον ηγούμενο της Ι. Μ. Παναγίας Φανερωμένης, Γρηγόριο Κανέλλο ο οποίος μύησε και τους αδελφούς Αναγνώστη και Αντώνη Βιρβίλη.

Στην Επανάσταση του 1821 έλαβαν δραστήρια μέρος με επικεφαλής τον Γεωργάκη Γκλίστη καθώς και τους Γεωργάκη Μάθεση, Ιωάννη Κριτσίκη, Αναγνώστη Βιρβίλη, Αναγνώστη Καρνέση, Ιωάννη Βιέννα, κ.α.
Πολύ μεγάλη και σημαντική ήταν η βοήθεια που πρόσφερε στον Αγώνα η Ι. Μ. Φανερωμένης. Το 1823 εγκαταστάθηκε το εκτελεστικό και το Βουλευτικό σώμα της Προσωρινής Διοίκησης της επαναστατημένης Ελλάδας ενώ το 1824 μεταφέρθηκε το τυπογραφείο όπου εκδόθηκε το πρώτο φύλλο της «Εφημερίδας των Αθηνών», από τον Γ. Ψύλλα. Επίσης, εδώ επανειλημμένα φιλοξενήθηκαν το σύνολο των αγωνιστών του ’21 που έλαβαν μέρος στις επιχειρήσεις της Αττικής, της Αθήνας και του Φαλήρου όπως: ο Μακρυγιάννης, ο Τζαβέλας, ο Κριεζώτης, ο Δ. Υψηλάντης, ο Μαυροβουνιώτης κ.α. Φιλοξενήθηκε και ο Γ. Καραϊσκάκης του οποίου επίλεκτο σώμα αποτέλεσαν Σαλαμίνιοι Αγωνιστές. Ο Καραϊσκάκης θάφτηκε στο ναό του Αγίου Δημητρίου, του οποίου ήταν και επιθυμία, το 1827. Το 1996, ο τάφος του ανακατασκευάστηκε και στον περίβολο του ναού στήθηκε η προτομή του.

Το 1830 ο Καποδίστριας ίδρυσε το παλιό 1ο Δημοτικό Σχολείο, το οποίο λειτούργησε μέχρι το 1981. Σήμερα στεγάζει το αρχαιολογικό μουσείο.
Μετά το τέλος της επανάστασης το νησί γνώρισε μέρες άνθισης των ναυτικών επαγγελμάτων. Σημαντικό γεγονός για τη Σαλαμίνα ήταν και η εγκατάσταση στο νησί του Πολεμικού Ναυστάθμου το 1878, στη Φανερωμένη και από το 1881 στη σημερινή του θέση. Αυτή η εποχή γέννησε και ανέδειξε αξιόλογες προσωπικότητες, όπως το μεγάλο ζωγράφο Πολυχρόνη Λεμπέση, το φιλόλογο – λαογράφο Πέτρο Φουρίκη, το στρατηγό Θεόδωρο Πάγκαλο, το θεατρικό συγγραφέα Δημήτρη Μπόγρη και αργότερα το βάρδο του δημοτικού τραγουδιού Γιώργο Παπασίδερη, τον καθηγητή – αρχαιολόγο Δημήτρη Πάλλα, τον αρχηγό των Ενόπλων δυνάμεων Σπύρο Αυγέρη, τον ήρωα του απελευθερωτικού αγώνα της Κύπρου 1955 -59 καπετάνιο Ευάγγελο Λουκά (Κουταλιανό) κ. α. Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής έδωσε σε θυσία και πάλι τα παλικάρια της – στην αντίσταση κατά των κατακτητών – όπως τους Γεωρ. Μπεγνή, Ν. Μπερή, Φιλ. Τούτση, Στ. Νικολέτο, Γεωρ. Ελευσινιώτη, κ. α. όπως και ομήρους σε γερμανικά στρατόπεδα.
Καθώς περνούσαν τα χρόνια και αύξανε ο πληθυσμός της Αθήνας και του Πειραιά το νησί έγινε σιγά –σιγά από τόπο εκδρομής και παραθερισμού σε τόπο μόνιμης κατοικίας. Το όμορφο φυσικό τοπίο, οι σχετικά πρόσφατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις, η πλούσια ιστορική κληρονομιά, τα διάφορα αξιοθέατα, ο βιολογικός καθαρισμός των νερών, η μικρή απόσταση από την Αθήνα έχουν μετατρέψει τη Σαλαμίνα σε ελκυστικό τουριστικό θέρετρο.

Επισκέψιμοι χώροι.

Στο κέντρο της πόλης της Σαλαμίνας καθώς και στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού όπως: Φανερωμένη, Βασιλικά και Μπατσί υπάρχουν πολλά αξιόλογα αξιοθέατα που μπορεί κανείς να δει.

1. Λαογραφικό & Ναυτικό Μουσείο Δήμου Σαλαμίνας. Στεγάζεται στο κτίριο του Δημαρχείου στην
   Λ.. Κων/νου Καραμανλή.
   2. Αρχαιολογικό Μουσείο. Στεγάζεται στο παλαιό 1ο Δημοτικό Σχολείο (Καποδιστριακό) στην οδό
   Πολ. Λεμπέση στο κέντρο της πόλης.
   3. Ευριπίδειο Θέατρο – Παναγία Ελευθερώτρια. Βρίσκονται στο λόφο Πατρίς στο κέντρο της πόλης.
   4. Ανεμόμυλοι 18ου αι. Βρίσκονται στο λόφο Αγ. Νικολάου που είναι απέναντι από το λόφο Πατρίς, στο
   κέντρο της πόλης.5. Ι. Ν. Αγίου Δημητρίου 1806. (τάφος Γ. Καραϊσκάκη, έργα Π. Λεμπέση & Γ. Χαλεπά). Βρίσκεται
   στο κέντρο της πόλης.
   6. Ι. Ν. Αγίου Μηνά. (Έργα Π. Λεμπέση & Γ. Χαλεπά). Είναι ο μητροπολιτικός ναός και βρίσκεται
   στο κέντρο της πόλης.
   7. Ιστορική Μονή Παναγίας Φανερωμένης 17ου αι. (Έργα Γ. Μάρκου & τάφος Ι. Γκούρα).
   Βρίσκεται βορειοδυτικά του νησιού. Πανηγυρίζει στις 23 Αυγούστου.
   8. Σπίτι φιλοξενίας του ποιητή Αγγ. Σικελιανού. Βρίσκεται στην παραλία της Μονής Φανερωμένης.
   9. Βυζαντινά και μεταβυζαντινά ναϋδρια. Αγ. Γρηγορίου στα περιβόλια, του Αγ. Δημητρίου στα Παλιάμπελα, του Αγ. Γεωργίου στην ομώνυμη περιοχή, του Αγ. Ιωάννη στην περιοχή Λούτσα – Καρνάγια, της Κοιμήσεως Θεοτόκου (Παναγία Μπόσκου ή Καθαρού) και Αγ Χαραλάμπου στο Μπόσκο, του Αγ. Νικολάου στο Μπατσί, της Αγ. Παρασκευής και Αγ. Ελευθερίου στην περιοχή Αγ. Παρασκευής, της Παναγίας Βροντού στην περιοχή Βροντού, της Αγ. Κυριακής και Ζωοδόχου Πηγής στην περιοχή Λούμιθι – Βρετό, του προφήτη Ηλία στον ομώνυμο λόφο στο κέντρο της πόλης.

Στη νότια πλευρά του νησιού και συγκεκριμένα στις περιοχές Αιάντειο, Κακή Βίγλα, Κανάκια, Περιστέρια, Κολώνες και Σατερλί υπάρχουν επίσης σημαντικά αξιοθέατα για να επισκεφθεί κανείς.

Ιστορική Μονή Αγ. Νικολάου Λεμονίων 17ου αι. – Ναϋδριο Αγ. Ιωάννου Καλυβίτη 10ου αι.
Βρίσκονται στο πευκόφυτο δάσος, νότια του νησιού, προς τα Κανάκια.
Σπήλαιο Ευριπίδη – Ιερό του Διονύσου. Βρίσκονται νότια του νησιού στην περιοχή Περιστέρια.
Πέτρινος Φάρος. Βρίσκεται νότια του νησιού στο ακρωτήρι Κόγχη – Λυκόπουλο, μετά τα Περιστέρια και πριν τις Κολώνες.
Κυκλοτερές ταφικό μνημείο 4ου π. Χ. αι. Βρίσκεται νότια του νησιού στην περιοχή Κολώνες.
Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου 11ου αι. Βρίσκεται κοντά στην πλατεία του Αιαντείου (Μούλκι).
Ναϋδριο Μεταμόρφωσης του Σωτήρα 11ου αι. Βρίσκεται κοντά στην πλατεία του Αιαντείου (Μούλκι).
Ιερά Μονή Υπαπαντής. Βρίσκεται στην περιοχή Φλεβαριώτισσα – Μενεμένη.
Ερείπια της Ομηρικής πόλης της Σαλαμίνας. Βρίσκονται νότια του νησιού στην περιοχή Κανάκια.
Βυζαντινά και μεταβυζαντινά ναϋδρια. Αγ. Δημητρίου στο Σατερλί, Αγ. Γεωργίου στο Γκίνανι, Αγ. Νικολάου στο Χαλιώτι, Αγ. Χαραλάμπου στο Καμπόλι, Αγ. Γεωργίου στην ομώνυμη περιοχή, Εισό-δια της Θεοτόκου στο Πέρανι, Αγ. Μαρίνας, Αγ. Ζώνης και Μεταμόρφωση του Σωτήρα στην Κακή – Βίγλα, Αγ. Αθανασίου στο Κατσούλι.

Επίσης στην ανατολική πλευρά του νησιού, στις περιοχές Αμπελάκια, Κυνόσουρα, Σελήνια, Καματερό υπάρχουν σημαντικοί επισκέψιμοι χώροι.

Ερείπια της ιστορικής πόλης «Κόλουρις» και λιμανιού του 4ου π. Χ. αιώνα. Βρίσκονται ανατολικά του νησιού στην παραλία των Αμπελακίων.
Τύμβος των Σαλαμινομάχων. Βρίσκεται ανατολικά του νησιού στην Κυνόσουρα.
Πέτρινο Θεατράκι. Βρίσκεται ανατολικά του νησιού στην παραλία των Σεληνίων.
Τμήμα πύργου Αρχαίου Τείχους. Βρίσκεται πίσω από τον Ι. Ν. Κοίμησης Θεοτόκου στο λόφο του
Καματερού.
Ι. Ν. Εισοδίων Θεοτόκου (έργα Π. Λεμπέση, Δ. Ανδριανού, Γ. Χαλεπά). Βρίσκεται στο κέντρο
της πόλης των Αμπελακίων.
Βυζαντινά και μεταβυζαντινά ναϋδρια. Της Υπαπαντής, του Αγ. Πέτρου, Αγ. Ιωάννη και Αγ. Τριάδας
στα Αμπελάκια.

Σαλαμίνεια

Σαλαμίνεια Παγκόσμια εορτή για την Επέτειο της Ναυμαχίας της Σαλαμίνος ως ημέρα Ελευθερίας, Δημοκρατίας, Πολιτισμού, με τη συμμετοχή 43 Χωρών από όλον τον κόσμο, της Ουνέσκο και της Ελληνικής Κυβέρνησής με κατάθεση στεφάνων   στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Στον Τύμβο των Σαλαμινομάχων και την 29η Σεπτεμβρίου την Μεγάλη Εθνική στρατιωτική, μαθητική παρέλαση στο μνημείο της Ναυμαχίας στον Αρχαίο Λιμένα.

Είναι σύμφωνα με τη προεδρία της Δημοκρατίας η σημαντικότερη εκδήλωση σε Διεθνές επίπεδο Κάτι που δε γίνετε πουθενά στο κόσμο !!!!

Εκδηλώσεις.

Αποκριάς. Ο Δήμος Σαλαμίνας οργανώνει καρναβάλι και την παραδοσιακή Κουλουριώτικη Αποκριά με παλιά έθιμα, κερνώντας τον κόσμο με γλυκό κρασί και το πατροπαράδοτο γαλακτομπούρεκο (πουπέκι) και μακαρόνια με τυρί.
Καραϊσκάκεια. Πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις προς τιμήν του ήρωα της Επανάστασης του 1821. Πραγματοποιούνται προς το τέλος Μαϊου.
Γιορτή του Ψαρά. Μεγάλο λαϊκό πανηγύρι που οργανώνουν από κοινού ο Δήμος Σαλαμίνας και ο Αλιευτικός Σύλλογος του νησιού. Προσφέρονται ψητά ψάρια και άφθονο κρασί. Πραγματοποιείται
προς το τέλος Αυγούστου.
Πανηγύρι Φανερωμένης. Μεγάλο πανηγύρι γίνεται από τις 23 ως τις 25 Αυγούστου στο μοναστήρι
της Παναγίας Φανερωμένης.
Αιάντεια . Εκδηλώσεις που γίνονται προς τιμή του βασιλιά της Σαλαμίνας Αίαντα, τον Ιούνιο.
Σαλαμίνεια. Εκδηλώσεις που γίνονται για τον εορτασμό της ιστορικής επετείου της Ναυμαχίας της
Σαλαμίνας, το Σεπτέμβριο.
Φεστιβάλ Δήμου Σαλαμίνας. Συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις, λαογραφικές, πολιτιστικές και άλλες
εκδηλώσεις πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού στο Ευριπίδειο Θέατρο. Το χειμώνα οι εκδηλώσεις γίνονται στην αίθουσα «Δ. Μπόγρη» στο Δημαρχείο. Επίσης συναυλίες όπως και άλλες εκδηλώσεις γίνονται στο Πέτρινο Θεατράκι στα Σελήνια.

Παραλίες.
Στο νότιο τμήμα του νησιού υπάρχουν όμορφες παραλίες και κολπίσκοι όπως η παραλία ΝΑΤΟ στο Αιάντειο, Κανάκια, Πυργιακόνι, Λαμπρανό, Σατερλί, Κολόνες, Περιστέρια, Αίας Κλάμπ, Κύριζα, Πέρανι, Λιμνιώνα, Γυάλα και στα Σελήνια. Επίσης όμορφες παραλίες θα συναντήσει κανείς και στη βορειοδυτική πλευρά, όπως ψιλή Άμμο, στενό Φανερωμένης, Ρέστη, Σπιθάρι, Ηλιακτή, Αγ. Γιώργη και Βασιλικά. Η πρόσβαση σε όλες αυτές τις παραλίες είναι εύκολη, με ιδιωτικό αυτοκίνητο, με λεωφορεία του ΚΤΕΛ Σαλαμίνας ή με πλωτό μέσο.
Δάση.
Στο νησί υπάρχουν δύο όμορφα πευκόφυτα δάση. Το ένα πρόκειται για το δάσος της Φανερωμένης που βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού και προσφέρεται για τζόκινγκ και κάμπινγκ και το άλλο για το δάσος των Κανακίων που βρίσκεται στη νότια πλευρά του νησιού και είναι ο μεγαλύτερος, ο κοντινότερος και ο μοναδικός πνεύμονας πρασίνου της Δυτικής Αττικής. Το δάσος αυτό προσφέρεται για κάμπινγκ, ιππασία, τζόγκιγκ και έχει διαδρομές για Mountain – bike όπου διεξάγονται και αγώνες.
Αγορές.
Όταν επισκεφθείτε το νησί, μην χάσετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε το παραδοσιακό πλατέτσι (λαδό-πιτα), το κουγκουλούαρι (κολοκυθοπίτα), το γαλακτομπούρεκο ή πουπέκι, τα μουστοκούλουρα, τις τηγανίτες και το ψωμί ψημένο στα ξύλα. Στην ιχθυαγορά θα βρείτε φρέσκα ψάρια κατευθείαν από τα ψαροκάϊκα. Επίσης σε κάποια μαγαζιά με τουριστικά είδη θα βρείτε κούκλες ντυμένες με την χρυσοκέ-ντητη παραδοσιακή φορεσιά του νησιού καθώς και άλλα αναμνηστικά.

Διασκέδαση.
Αγαπημένα στέκια που αιχμαλωτίζουν την καρδιά του επισκέπτη και των καλοφαγάδων είναι πάρα πολλά στο κέντρο της πόλης καθώς και σε άλλες περιοχές όπως: Σελήνια, Αιάντειο και Κακή – Βίγλα.
Μην παραλείψετε να καθίσετε στα παραδοσιακά και παραλιακά ουζερί για να δοκιμάσετε φρέσκα ψάρια, θαλασσινά και χταπόδι ψημένο στα κάρβουνα. Το νησί έχει πολύ όμορφες παραλιακές καφετέριες όπου μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ σας ή το ποτό σας αγναντεύοντας δίπλα στη θάλασσα τα μαγευτικά δειλινά. Επίσης η νυχτερινή ζωή στο νησί είναι πολύ έντονη. Υπάρχουν πολλά Κλάμπ όχι μόνο για τη νεολαία αλλά και για όσους αισθάνονται νέοι, καθώς και πολλά μαγαζιά με ζωντανή μουσική για γλέντι
μέχρι πρωϊας.

Μετακινήσεις.

Η κύρια οδός σύνδεσης του νησιού με την Αττική είναι η γραμμή Πέραμα-Παλούκια. Τα πορθμεία και τα πλοιάρια αναχωρούν κάθε (15΄) και κατά τη διάρκεια της νύχτας (κάθε 30΄). Επίσης, πλοιάρια αναχωρούν από τον Πειραιά προς τα Παλούκια κάθε (30΄) καθώς και σε άλλες ανατολικές ακτές του νησιού όπως: Καματερό, Σελήνια και Κακή- Βίγλα. Τέλος υπάρχει τακτική γραμμή, με πορθμεία κάθε
(60΄) που συνδέει τη Μεγαρική ακτή με τη Φανερωμένη. Στη Μεγαρική ακτή φτάνει κανείς γρήγορα, από την Αττική οδό.
Για μετακινήσεις στο εσωτερικό του νησιού, αν δεν πάρετε δικό σας αυτοκίνητο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα λεωφορεία του ΚΤΕΛ, τα ταξί, ή να νοικιάσετε αυτοκίνητο.

Ξενοδοχεία: Στην Αλυκή: Μελίνα …..…210 4640562 – 6937489414
Στο Αιάντειο: Γαβριήλ…….2155003555 – 6944283393
Στα Σελήνια: Βοτσαλάκια.…210 4671334 – 4671432
Ακρογιάλι…..210 4673263
Χρήσιμα τηλέφωνα.

Σαλαμίνα κωδικός κλήσης 00 30 – 210
Δήμος Σαλαμίνας…………. 2132027300
Λιμεναρχείο Σαλαμίνος…….4677277
Λιμαναρχείο Περάματος……4410441
Λιμεναρχείο Πειραιά……….4124585
Αστυνομία Σαλαμίνος……….4651100 – 4653066
Αστυνομία Αμπελακίων……. 4672438
Πυροσβεστική………………4685199
Κλινική……………………..4676032
Κέντρο Υγείας………………2132008500
Κέντρο ΕΚΑΒ Σαλαμίνας…….166
ΚΤΕΛ………………………4671333 – 4677278
Ταξί…………………4671494 – 4651580 – 4672292 – 4674743
Πορθμεία……………..4677293 – 4674720 – 4413178
Λαογραφικό Μουσείο……..2132027316
Αρχαιολογικό…………….4640759
Ι. Μονή Φανερωμένης……..4681861
Ι. Μονή Αγ. Νικολάου Λεμονίων…..4662380
Ι. Ν. Αγ. Δημητρίου………………..4653972
Ι. Ν. Αγ. Μηνά……………………4651268
Ι. Ν. Εισοδίων Θεοτόκου………….4673729

Επιμέλεια Κειμένου: Μαρία Ι. Μπούτση, Επιμελήτρια Βιβλιοθήκης – Μουσείου Λαϊκής Τέχνης & Ιστορίας Δήμου Σαλαμίνας.