ΑΙΓΙΝΑ-ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ-001

ΑΙΓΙΝΑ Το γραφικό νησί των θρύλων και των παραδόσεων

Ελάχιστοι τόποι μπορούν να συνδυάσουν την φυσική ομορφιά με την σημαντική ιστορία χιλιάδων χρόνων.  Γραφικά χωριά, αρχαιολογικοί χώροι αλλά και τουριστικά θέρετρα

Περισσότερα
Lavrio Lavreotiki The treasure of the earth-Vassilis Lappas Photography-classic63-017
Σύμη αρχοντιά και Μεγαλοπρέπεια
Σύμη η αρχοντιά στο αρχιπέλαγος
Σαντορίνη-Θήρα στο Όνειρο-02
Στα τσίπουρα της Ηπείρου-a102
ΒΡΟΣΙΝΑΣ ΓΕΦΥΡΙ-001-ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ
ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-01

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-02ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ: Στην καρδιά της φύσης

Κείμενα Κώστας Χριστοφιλόπουλος

Φωτογραφία Βίντεο Βασίλης Λάππας

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-05 Χτισμένο στις ανατολικές πλαγιές της Τύμφης 70 χιλιόμετρα βορειοανατολικά των Ιωαννίνων, σε υψόμετρο 900 μέτρων βρίσκεται το Ηλιοχώρι, γνωστό για την φυσική του ομορφιά, την ιστορία του καθώς και για τους πασίγνωστους καταρράχτες του αλλά και τον αιωνόβιο πλάτανο που αποτελούν πόλο έλξης των επισκεπτών της περιοχής. Το παλαιότερο όνομα του χωριού ήταν Ντομπρίνοβο ή Δομβρίνοβο.

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-06

Κατευθυνόμενοι προς την Κόνιτσα και σχεδόν στην μέση της διαδρομής, στο χωρίο Παλαιοσέλι, στρίβοντας αριστερά βρίσκουμε το Ηλιοχώρι. Ένα μικρό πανέμορφο Ζαγοροχώρι με ιδιαίτερη ρυμοτομία, αμφιθεατρικά χτισμένο, κοιτάζει τον Βοιδομάτη ποταμό ενώ στην πλάτη του έχει την εντυπωσιακή Βορεινή ορθοπλαγία της Γκαμίλα.

ΗΛΙΟΧΩΡΙ ΗΠΕΙΡΟΥ Στην καρδιά της φύσης-04

Αλπικό τοπίο με την ηρεμία του δάσους μπροστά μας και την ένταση της πιο εντυπωσιακής κορυφογραμμής στην Ελλάδα πίσω σου. Το μικρό χωριό του Ζαγορίου χάνεται μέσα στην πυκνή βλάστηση που καλύπτει τις πλαγιές της Τύμφης! Η φύση στο μεγαλείο της σκεφτήκαμε καθώς ατενίζαμε την υπέροχη θέα από τα 900 μέτρα υψόμετρο! Το χωριό δείχνει ερειπωμένο, ακολουθεί και αυτό την μοίρα της εγκατάλειψης της Ελληνικής υπαίθρου.

«…το χωριό αρχίζει λίγο πιο κάτω απ’ το δρόμο, κατηφορίζοντας από τούτη τη μεριά της βαθιάς κοιλάδας. Τίποτα δε φαίνεται από το δρόμο. Μεγάλες καρυδιές τα κρύβουν, τα σκεπάζουν ολότελα τα πέτρινα σπίτια του ως κάτω στην εκκλησία με τον πελώριο πλάτανο μπρος της…» και «Δίπατα πέτρινα σπίτια, εκκλησίες μεγάλες με πλατώματα πλακόστρωτα μπροστά τους, σχολειό δικό τους, που φκιάξανε μόνοι τους, τα στενορύμια του χωριού τους όλα καλντερίμι με δουλεμένη την πέτρα -τη μαρτυρούνε την προκοπή που κάναν στα ξένα και που την φέραν και δω».

Έτσι περιγράφει ο μεγάλος Ηπειρώτης συγγραφέας Δημήτρης Χατζής το Ηλιοχώρι στο βιβλίο του “Η τελευταία αρκούδα της Πίνδου”.

Ακολουθώντας το καλοδιατηρημένο πέτρινο μονοπάτι με μια κατηφορική πορεία 1050 μέτρων βαδίζουμε προς τους ονομαστούς καταρράχτες. Φτάνοντας  βρεθήκαμε μπροστά σε μια διχάλα με το ένα μονοπάτι να πηγαίνει προς τα αριστερά  και το άλλο προς τα δεξιά. Μετά από 45 λεπτά πεζοπορίας είχαμε φτάσει στους καταρράκτες. Λέγονται Μπάλτα ντι Στρίγκα. Προφανώς αυτά είναι όντως βλάχικα. Μπάλτα ντι Στρίγκα στα βλάχικα σημαίνει «η οβίρα (μικρή λίμνη) της κραυγής». Ο μύθος λέει για μια γυναίκα που πηδώντας στον καταρράκτη για να αυτοκτονήσει έβγαλε μια δυνατή κραυγή που ακούστηκε μέχρι το χωριό

Προχωρώντας λίγα μέτρα αντικρίζουμε μια καταπράσινη μικρή λίμνη και τον ψηλότερο καταρράκτη από τους τρεις να χύνεται σε αυτή.  Το νερό κρυστάλλινο, και παγωμένο  αλλά μια βουτιά θα είναι σίγουρα μοναδική εμπειρία.
Η τοπική κοινότητα έχει μεριμνήσει και κατασκευάσει πέτρινα παγκάκια ενώ  έχει διαμορφώσει το μέρος ώστε να μπορείς να καθίσεις και να απολαύσεις το τοπίο άνετα. Αντίστοιχο είναι το τοπίο και στον δεύτερο καταρράκτη ενώ ο τρίτος είναι ο πιο μικρός. Βουτήξαμε στα πεντακάθαρα νερά, στις βάθρες που σχηματίζονταν και σε πέντε λεπτά ήμασταν και πάλι έξω αφού το σώμα μας έκαιγε από τα παγωμένα νερά. Αργότερα μάθαμε ότι τα νερά κατεβαίνουν από τις κορυφές των βουνών, από χιόνια που λιώνουν, ακόμη και τον Ιούλιο μήνα.

Η περίοδος που ανοικοδομήθηκε ο οικισμός του Ηλιοχωρίου δεν είναι γνωστή με ακρίβεια. Από ευρήματα και προφορικές μαρτυρίες φαίνεται ότι είναι δημιούργημα της συνένωσης πολλών μικρών συνοικισμών που προυπήρχαν στην περιοχή.

Για διαφόρους λόγους (όπως έλλειψη πόσιμου νερού σε ορισμένα μέρη) οι κάτοικοι αυτών των περιοχών σταδιακά εγκαταστάθηκαν στην σημερινή τοποθεσία του χωριού. Κατά τον 14ο αιώνα ιδρύθηκε μοναστήρι στην περιοχή από κρητικούς μοναχούς. Την περίοδο της τουρκοκρατίας το χωριό αναφέρεται ως μεγάλο και ανεπτυγμένο.

Στη διάρκεια  του δεύτερου παγκοσμίου πολέμου στις 18 Οκτωβρίου του 1943 οι Γερμανοί καίνε όλα τα χωριά της περιοχής και φυσικά και το Ηλιοχώρι .Η τεράστια καταστροφή για το χωριό όμως δεν ήταν μόνο οικονομική. Σύμφωνα με όλες τις μαρτυρίες τόσο στην κοινότητα όσο και σε σπίτια ιδιωτών υπήρχε συγκεντρωμένο σπουδαίο ιστορικό υλικό που δυστυχώς δεν μπόρεσε να διασωθεί. Έγγραφα, θρησκευτικά και ιστορικά κειμήλια αιώνων καταστράφηκαν σε μια μέρα από την ναζιστική θηριωδία.

Ο πληθυσμός του χωριού συρρικνώθηκε πολύ μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο. Ο εμφύλιος πόλεμος  που ακολουθεί χειροτέρεψε ακόμη περισσότερο την κατάσταση. Πολλοί κάτοικοι έφυγαν ως πολιτικοί πρόσφυγες από την πατρίδα τους και άλλοι στις μεγάλες πόλεις αναζητώντας δουλειά.

Διαβάστε και αυτό…

Η Βήσσανη της Κοντούλας Λεμονιάς

Εάν σας άρεσε το αφιέρωμα,  παρακαλώ μοιραστείτε το με φίλους. Η δύναμη του ιστολογίου είναι οι αναγνώστες του…..εσείς.

Δεν επιτρέπεται η αντιγραφή και αναδημοσίευση μέρους ή ολόκληρου άρθρου του περιοδικού. Δεν επιτρέπεται και η αναμετάδοση των ηχητικών κειμένων μας σε οποιαδήποτε μορφή και προβολή, δίχως τη γραπτή  αδείας μας.

 

Να πας στην Καλαμάτα-01

Να πας στην Καλαμάτα-Γεωτρόπιο 158

Να πας στην Καλαμάτα-Γεωτρόπιο 158

Να πας στην Καλαμάτα-ΓΕΩτρόπιο 158

ΓΕΩΤΡΟΠΙΟ 158 ΚΑΛΑΜΑΤΑΓΕΩτρόπιο τεύχος 158 Σαββάτο 19 Απριλίου 2003

Χτισμένη στο μυχό του Μεσσηνιακού κόλπου, είναι η δεύτερη μετά την Πάτρα πόλη της Πελοποννήσου. Αρκετοί συγγραφείς παρομοιάζουν την Καλαμάτα με τη Γη της Επαγγελίας.  Υπερβολή ίσως, πάντως είναι από τις ωραιότερες και πιο ζωντανές Ελληνικές πόλεις…..

Φωτογραφία ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΠΠΑΣ

Κείμενα ΚΩΣΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΟΠΟΥΛΟΣ

Χτισμένη στο μυχό του Μεσσηνιακού κόλπου, είναι η δεύτερη μετά την Πάτρα πόλη της Πελοποννήσου. Αρκετοί συγγραφείς παρομοιάζουν την Καλαμάτα με τη Γη της Επαγγελίας. Υπερβολή ίσως, πάντως είναι από τις ωραιότερες και πιο ζωντανές Ελληνικές πόλεις…..

Mας ταξίδεψε στο παρελθόν και μας έκανε να νοσταλγήσουμε την Ελλάδα της  αθωότητας των παιδικών μας χρόνων, η αλλαγή πορείας λόγω των κατολισθήσεων στην εθνική οδό  Μεγαλόπολης–Καλαμάτας, καθώς αναγκαστικά ξαναπεράσαμε από τα γραφικά χωριουδάκια που βρίσκονται πάνω στον παλιό δρόμο, στο ύψος των ορεινών συνόρων των νομών Αρκαδίας και Μεσσηνίας. Κατηφορίζουμε τις στροφές της Τσακώνας  και μια στροφή πριν το μικρό γεφύρι που ενώνει τους δύο νομούς, ανοίγεται μπροστά μας, σαν να είναι προέκταση της Μεσογείου, μια άλλη θάλασσα, αυτή των εκατομμυρίων ελαιοδένδρων της Μεσσηνιακής πεδιάδας Προορισμός  μας η Καλαμάτα, τραγουδισμένη και πανέμορφη πρωτεύουσα  του νομού που σχεδόν έχει επουλώσει τις  πληγές  που της είχε ανοίξει ο Εγκέλαδος, και αναμορφώνεται, ζωντανή και αισιόδοξη, χαράζοντας τη νέα πορεία της.   Η  εθνική  οδός  διασχίζει  τον  κάμπο  και  από  ψηλά  μοιάζει  με  ποτάμι  μέσα  στον  ελαιώνα , ενώ  δεξιά  μας  ορθώνεται  ο  ορεινός  όγκος  της  Ιθώμης.  Εκεί  βρίσκονται  τα  ερείπια  της  Αρχαίας  Μεσσήνης ,  που  είναι ένας  από  τους  πιο  εντυπωσιακούς  και  καλοδιατηρημένους  αρχαιολογικούς  χώρους  της  Ελλάδας  και  αποκαλύπτεται  τα  τελευταία χρόνια  από  τον  καθηγητή  αρχαιολογίας  Πέτρο  Θέμελη .

Δείτε και αυτό…

Καλαμάτα-Συλλογή Φωτογραφίας -Kalamata-Images Gallery

Να πας στην Καλαμάτα-03Στο  Ασπρόχωμα ο δρόμος  διασταυρώνεται, με την Καλαμάτα προς τα αριστερά να απέχει  λιγότερο από πέντε χιλιόμετρα και προς τα δεξιά να πηγαίνει προς αεροδρόμιο  και προς Μεσσήνη, Πύλο,  Μεθώνη, Κορώνη, Φοινικούντα, Πεταλίδι και άλλες πασίγνωστες για την  ομορφιά τους και την ιστορία τους πόλεις και κωμοπόλεις της Μεσσηνίας.  Καθώς  μπαίνουμε στην Καλαμάτα από τη νέα της είσοδο, διαπιστώνουμε πως  είναι  από  τις  ωραιότερες  Ελληνικές  πόλεις,   πνιγμένη  κυριολεκτικά  στα  λουλούδια  και  στο πράσινο.  Στους  δρόμους, στις  πλατείες, αλλά  και  στις  αυλές  των  σπιτιών,  είναι  φυτεμένες  μουριές,  πορτοκαλιές,  λεμονιές,  συκιές,  χουρμαδιές  και  όλων  των  ειδών  τα  οπωροφόρα  δένδρα  που  φυτρώνουν  σε  μεγάλη  ποικιλία  στην  έφορη  γη  της  Μεσσηνίας  που  κάποιοι  συγγραφείς  την  ονομάζουν,  Γη  της  Επαγγελίας Δεύτερη  πόλη  της  Πελοποννήσου  μετά  την  Πάτρα ,  ως  προς  τον  πληθυσμό  και  την  εμπορική  κίνηση ,  η  Καλαμάτα  είναι  χτισμένη  στο  μυχό  του  Μεσσηνιακού  κόλπου,  στις  όχθες  του  μικρού  ποταμού  Νέδωνα,   στις  παρυφές  του  κατάφυτου  κάμπου  και  στα  ανατολικά  ριζά του  Ταϋγέτου.  Εμπορικό  και  βιομηχανικό  κέντρο  του  νομού  Μεσσηνίας  και  όλης  της  νότιας  Ελλάδας ,  γνώρισε  μεγάλη  ανάπτυξη  μετά  το  1965  και  θα  εξελισσόταν  σε  σημαντική  εμπορική  και  βιομηχανική  πόλη  της  χώρας ,  αν ο  καταστρεπτικός  σεισμός  της  13ης  Σεπτεμβρίου  του 1986  δεν  της  ανέκοπτε  την  ανοδική  πορεία..

Να πας στην Καλαμάτα-05Οι  μεγαλύτερες  καταστροφές  σημειώθηκαν  στην  παλιά  πόλη  και  στην  παραλιακή  συνοικία,  Αρμένικα .  Πολλοί  από  τους  κατοίκους , μετά  το  σεισμό ,  εγκατέλειψαν  την  Καλαμάτα  για  να  εγκατασταθούν  στα  γύρω  χωριά  με  αποτέλεσμα  ο  πληθυσμός  της  να  μειωθεί  αισθητά.  Η  παλιά  πόλη  έχει  χτιστεί  πάνω  στα  ερείπια  της  αρχαίας  πόλης  Φαραί, που  κατά  τον  Όμηρο  ήταν  πολυάνθρωπη.  Σύμφωνα  με  την  παράδοση  που  διέσωσε  ο  περιηγητής  Παυσανίας,  μυθικός  ιδρυτής  της  ήταν  ο  Φάρις ,  ο  οποίος  είχε  κόρη  την  Τηλεγόνη  που  παντρεύτηκε  τον  Αλφειό  και  γέννησε  τον  Ορσίλοχο,  <<πολλών  ανδρών  άνακτα >>  όπως  τον  χαρακτηρίζει  ο  Όμηρος  στην  Ιλιάδα.  Στο ανάκτορο  του  Ορσίλοχου  στις  Φαρές  είχε  συναντηθεί  ο βασιλέας  Ιφιτος  και  ο  νεαρός  τότε  Οδυσσέας ,  προκειμένου  να  λύσουν  με  ανταλλαγή  δώρων  τις  διαφορές  τους Την  ονομασία  Φεραί ,  χρησιμοποιεί  ο  γεωγράφος ,  Κλαύδιος  Πτολεμαίος  στο  βιβλίο  του << Γεωγραφική Υφήγησιν >>  που  γράφτηκε  το  150 μχ ,  σημειώνοντας  ότι  << αι Φεραί >>, απέχουν  από  την  ακτή  πέντε  στάδια.  Την  ονομασία  της  πόλεως  ως  Καλαμάτα  την  συναντάμε  για  πρώτη  φορά  στις  διάφορες  παραλλαγές  του  Χρονικού  του  Μορέως ,  όπου  γίνεται  αναφορά  στο  Κάστρο,  όταν  αυτό  καταλήφθηκε  το  1205,  από  τους  Φράγκους  τη ς Δ΄  Σταυροφορίας

<<  Επί  της  αυρίου  εμίσεψαν  στην  Καλομμάταν  ήλθαν.

Το  κάστρων  ηύρ αν  αχαμνών ως  μοναστήρι  το  είχαν >>.

Να πας στην Καλαμάτα-04Ο  θεμελιωτής  της  επιστήμης  της  Λαογραφίας  στην  Ελλάδα, καλαματιανός στην  καταγωγή Νικόλαος Πολίτης, θεωρεί πιθανό να πήρε η πόλη το όνομα της από εκκλησία η μοναστήρι αφιερωμένο στην Παναγία την Καλομάτα. Η Καλαμάτα, πρωτεύουσα της Μεσσηνίας ήδη από τους Μεσοβυζαντινούς χρόνους, απλωνόταν στα νότια και τα ανατολικά  του σημερινού κάστρου, που χτίστηκε από τους Βυζαντινούς πάνω σε αρχαία κατασκευή της όψιμης περιόδου στη θέση της  Ακροπόλεως των αρχαίων Φαρών.

Το  σημερινό  ερειπωμένο  αλλά  επιβλητικό  κάστρο  που  εποπτεύει  από  ψηλά  την  πόλη,  είναι  μεσαιωνικό  δημιούργημα  του  1208 , του  Γοδεφρείδου  Βιλλαρδουίνου. Ήταν  η  κατοικία  της  πριγκηπέσας  Ιζαμπώ,  η  οποία  ενέπνευσε  τον  Άγγελο  Τερζάκη  να  γράψει  το  πασίγνωστο  ρομαντικό  μυθιστόρημά  του.  Καθώς  ανηφορίζουμε  προς  την  είσοδο  του  κάστρου,  περνάμε  μέσα  από  τα  γραφικά  δρομάκια  της  παλιάς  πόλης  και  την  παλιά αγορά  της .  Ωστόσο  παρά  την  καταστροφική  επέλαση  του  Εγκέλαδου  διακρίνονται  στα  κτίσματα  που  έμειναν  όρθια  τα  απομεινάρια  της  ακμής  της  Καλαμάτας  των  αρχών  του  εικοστού  αιώνα.  Πριν  περάσουμε  την  κεντρική  θολωτή  πύλη ,  παρατηρούμε  πάνω  απ’  την  καμάρα   το  λιοντάρι  του  Αγίου  Μάρκου,  που  ήταν  το  σύμβολο  των  Ενετών.  Το  κάστρο  έχει  δύο  οχυρωματικές  περιβόλους  και  ένα  εσωτερικό  φρούριο. Στο  βορειο ανατολικό  άκρο  του,  έχουν  βρεθεί  πριν  το  1948  από  τον  Γάλλο  ερευνητή  Μπον ,  λείψανα  βυζαντινού  ναού,  που  ήταν  σταυροειδής,  εγγεγραμμένος  με  νάρθηκα.  Μάλλον  πρόκειται  για  καθολικό  μονής  που  ορισμένοι   την  ταυτίζουν  με  την  Παναγία  την  Καλομάτα  απ’  την  οποία  κατά  τον  Νικόλαο  Πολίτη  πήρε  το  όνομά  της  η  βυζαντινή  πόλη.   Στα  ριζά  του  κάστρου, βρίσκεται  ο ημισπηλαιώδης ναός, του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου,  ο οποίος χρονολογείται μάλλον στους Υστεροβυζαντινούς χρόνους και έχει  κάποια λείψανα τοιχογραφιών, αλλά όπως μας πληροφόρησαν οι φίλοι που  μας  ξεναγούν, δεν έχει ακόμη μελετηθεί Χάρι στη φιλόδοξη πολιτική της  οικογένειας των Βιλαρδουίνων, τα μέλη της οποίας τάφηκαν εδώ, η πόλη της  Καλαμάτας , οχυρώθηκε, αναπτύχθηκε και γνώρισε κατά τον μεσαίωνα,  μεγάλη  ακμή.

Το  φρούριο   έγινε  περίφημο και  περιήλθε  στην  κυριότητα   πολλών  κατακτητών, ώσπου  η  πόλη   αγοράστηκε από τον  Νικόλαο   Ατζαγιόλι  το  1311 και  αργότερα  από   τον   ηγεμόνα  του  Τάραντος , Ροβέρτο , ο  οποίος  έφερε  τον  τίτλο  του  αυτοκράτορα  της  Κωνσταντινούπολης. Γύρω  στα  1400 η  Καλαμάτα  μαζί  με  άλλες  πόλεις  της  Μεσσηνίας , κατελήφθησαν  από  τους  Παλαιολόγους  της  Πελοποννήσου  και  το  1460  από  τους  Τούρκους  οι  οποίοι  λίγο  αργότερα  κατέστρεψαν  το  κάστρο  της , για  να  μη  χρησιμοποιείται  ως  ορμητήριο  από  επαναστάτες.Πάνω  στο  τωρινό  απομεινάρι  του  κάστρου, έχει  γίνει  ένα  μικρό  θεατράκι, το  οποίο  φιλοξενεί  τα  καλοκαίρια  παραστάσεις  και  εκδηλώσεις  των πολλών  πολιτιστικών  συλλόγων που  δραστηριοποιούνται  στην  πόλη.Ψηλά  από  το  φρούριο, απολαμβάνουμε  τη  θέα  της  όμορφης πόλης , που  είναι  πνιγμένη  στο  πράσινο , <<Γη  Μακαρία >> , όπως  την  αποκάλεσε  ο  Παυσανίας , πόλη  φωτεινή  καθώς  λάμπει  κάτω  απ’ τον  εκτυφλωτικό  ήλιο  του  νότου ,που  ανατέλλει  πάντα  αργοπορημένος , καθώς  πρέπει  να  υπερκεράσει  τον  επιβλητικό  όγκο  του  Ταϋγέτου.
Κατηφορίζοντας προς το κέντρο , διαπιστώνουμε ότι διαθέτει καλή ρυμοτομία, με άνετους δρόμους,  μεγάλα  πάρκα  μια  από  τις  μεγαλύτερες  πλατείες  που  έχουμε  δει  στην  ελληνική  επαρχία  και  αρκετά  καλοσυντηρημένα  παλιά  αρχοντικά.  Οι  πλατείες  κοσμούνται  με  ανδριάντες  των  αγωνιστών  του  εικοσιένα,  καθώς  από  εδώ  ξεκίνησε  η  Ελληνική  Επανάσταση. Στην  πλατεία  της  23ης  Μαρτίου  αντικρίζουμε  το  ιστορικό  εκκλησάκι  των  Αγίων  Αποστόλων  που  έχει  χτιστεί  το  1317  από  τον  αυτοκράτορα  Ανδρόνικο.  Στον  βυζαντινό  αυτό  ναΐσκο  στις  23  Μαρτίου  1821 ο  Θεόδωρος  Κολοκοτρώνης  μαζί  με  τον  Πετρόμπεη  Μαυρομιχάλη,  τον  Παπαφλέσσα  και  άλλους  αγωνιστές,  επικεφαλής  2000  μανιατών,  κατέλαβαν  την  Καλαμάτα  από  τους  Τούρκους  και  κήρυξαν  την  έναρξη  του  εθνικο απελευθερωτικού  αγώνα.Εδώ  αποφασίστηκε  η  συγκρότηση  επαναστατικής  επιτροπής,  που  ονομάστηκε  Μεσσηνιακή  Γερουσία  και  συντάχθηκαν  τα  δύο  πρώτα  έγραφα  προκηρύξεις, ένα  προς  <<Ευρωπαικάς αυλάς>>  και  ένα  που  απευθυνόταν  στους  Αμερικανούς  και  τους  ενημέρωνε  για  τις  αποφάσεις  της  << Μεσσηνιακής  Συγκλήτου  και  του  φιλογενούς  στρατηγού  των  σπαρτιατών  Π. Μαυρομιχάλη  >>.  Τον  Αύγουστο  του  1821  στην  Καλαμάτα  τυπώθηκε  η  πρώτη  εφημερίδα  του  αγώνα, η  << Σάλπιγξ  Ελληνική >>με  εκδότη  τον  Θεόκλητο Φαρμακίδη. Από  τα  χρόνια  της  επανάστασης  μέχρι  και  σήμερα  η  μεσσηνιακή  πρωτεύουσα  παρά  τις  καταστροφές που  έχει  υποστεί,  καταφέρνει  να  ξεπερνάει  τα  προβλήματα , έχοντας  μετατραπεί  σε  πόλη  σύμβολο  σθένους  και  θέλησης.

Να πας στην Καλαμάτα-Γεωτρόπιο 158

Η  κεντρική  οδός  Αριστομένους , που  ενώνει  την  παλιά  πόλη  με  την  παραλία  και  είναι  η  καρδιά  της  εμπορικής  κίνησης  της  Καλαμάτας ,  μας  οδηγεί  στο  πάρκο  του  ΟΣΕ  που  έχει  δημιουργηθεί  σε  μια  τεράστια  έκταση , που  κάποτε ήταν  τα  μηχανοστάσια ,  με  τα  παλιά  βαγόνια  και  τις  ατμομηχανές  των   τραίνων  να  αποτελούν  στολίδια  μιας  άλλης  εποχής, αλλά  και  λειτουργικούς  χώρους  παιχνιδιού  για  τους  μικρούς  επισκέπτες. Το  πάρκο  είναι  μια  πανέμορφη  όαση  με  τεχνητούς  λόφους,  λίμνες  και συντριβάνια  και  καθώς  το  καλοκαίρι  εδώ  διαρκεί  περισσότερο  και  ο  ήλιος  της  Μεσόγειου  είναι  πιο  καυτός,  αποτελεί  πηγή  δροσιάς  για  τους  καλαματιανούς.  Αφήνουμε  τη  δροσιά  τις  πάπιες  και  τη  συναυλία  των  πουλιών  και  κατευθυνόμαστε  στην  καρδιά  του  ιστορικού  κέντρου  της  πόλης  για  μια  επίσκεψη  στο  Μπενάκειο  Αρχαιολογικό  Μουσείο  που  βρίσκεται  στη  συμβολή  των  οδών  Μπενάκη  και  Παπάζογλου. To  μουσείο,  είναι  ένα  αληθινό  κόσμημα  για  την  Καλαμάτα,  καθώς η θαυμάσια αρχαιολογική του έκθεση,  με  τα  σπάνια  και  πλούσια  ευρήματα  έχει  αποτελέσει  ένα  αρμονικό  σύνολο  με  το  ιστορικό  διατηρητέο  κτίριο. Πρόκειται  για  ένα  οίκημα  ενετικού  τύπου,  από  τα  αξιολογότερα  της  πόλης  το  οποίο  στεγάζει  μια  πλούσια  συλλογή  αρχαιοτήτων  που  προέρχονται  από  διάφορες  περιοχές  της  Μεσσηνίας και  χρονολογούνται  από  την  εποχή  του  Χαλκού  μέχρι τους  Ρωμαϊκούς  Χρόνους. Το  όνομά  του  το  οφείλει  στον  Αντώνιο  Μπενάκη, ιδρυτή  του  ομώνυμου  μουσείου  της  Αθήνας  και  δωρίστηκε  στην  αρχαιολογική  Υπηρεσία  από  τους  κληρονόμους  του  το  1962,  ύστερα  από  δική του  επιθυμία.  Στο  διώροφο  αρχοντικό  της  ιστορικής  οικογένειας  Κυριακού, στεγάζεται  το  Λαογραφικό  και  Ιστορικό  Μουσείο  το  οποίο  εκθέτει  αρχειακό  υλικό  και  αντικείμενα  των  επωνύμων  και  ανωνύμων  αγωνιστών  του  ’21.  Στον  εκθεσιακό  χώρο  του  ισογείου  υπάρχουν  πληροφορίες  και  εικόνες  από  τη  ζωή  της  παλιάς  Καλαμάτας  καθώς  και  μικρές αλλά  σημαντικές  ενότητες  που  ανασυνθέτουν  την  εικόνα  του  παραδοσιακού  τρόπου  ζωής  και ο ργάνωσης  της περιοχής.

Να πας στην Καλαμάτα-Γεωτρόπιο 158

Αφήνουμε  το  ιστορικό  κέντρο  της  πόλης  και  με  κατεύθυνση  προς  την  παραλία, λίγο  πριν  το  λιμάνι  αντικρίζουμε  δεξιά  μας να  υψώνονται οι  τεράστιοι  σκούροι  όγκοι  των  παλιών  Κυλινδρόμυλων  Μεσσηνίας  <<Ευαγγελίστρια>>,σύμβολα ,μαζί  με  τις  καπνοβιομηχανίες  και  το  εργοστάσιο  Οίνων  και  Οινοπνευμάτων    της  εκρηκτικής  εμπορικής  και  βιομηχανικής  ανάπτυξης  της  Καλαμάτας  των  αρχών  του  εικοστού  αιώνα. Η  ανάπτυξη  αυτή  ήταν  η  συνέχεια  της  οικονομικής  ευμάρειας που  είχαν  δημιουργήσει  οι  <<φάμπρικες>>του  μεταξιού  στην  πόλη , ενός  προϊόντος  που  αποτέλεσε  σύμβολο  της  νεώτερης  ιστορίας  της, καθώς  όλον  τον  19ον  αιώνα  μέχρι  τις  αρχές  του  20ου  αποτελούσε  το  κύριο  εξαγώγιμο  προϊόν  της  περιοχής. Το  φυτώριο  της  τοπικής  οικοτεχνίας  αναπτύχθηκε  μέσα  από  το  περίφημο  εργαστήρι  της  μονής  Καλογραιών , του  Αγίου  Κωνσταντίνου. Στα  τέλη  του  19ου  αιώνα  οι  μοναχές  έχουν  υπό  την  επίβλεψή  τους  περίπου 100 μαθητευόμενες  νέες  κοπέλες  και  παράγουν   μαζί  με  την  οικιακή  υφαντουργία  τα  περίφημα  και  πολυβραβευμένα   καλαματιανά  μαντίλια. Την  παράδοση  σήμερα  συντηρούν  τα  λιγοστά  αλλά  εκλεκτά  υφαντά  και  μεταξωτά  της  μονής  του  Αγίου  Κωνσταντίνου  που  εξακολουθούν  να  μας  θυμίζουν  το  παραδοσιακό  τραγουδάκι:

<< Σαν πας στην Καλαμάτα

και ‘ρθείς με το καλό

φέρε μ’ ένα μαντίλι να δένω στο λαιμό >>

Σύμβολο  της  εμπορικής  και  βιομηχανικής  ακμής  των  αρχών  του  20ου  αιώνα  το  μεγάλο  εμπορικό  λιμάνι  της  Καλαμάτας, γίνεται  ο  σύνδεσμος  της  πόλης  με  τα  μεγάλα  κέντρα  της  Μεσογείου ,  του  Αιγαίου,  και  της  Κασπίας  θάλασσας . Τα  βασικά αγροτικά  προϊόντα  της  Μεσσηνίας  αλλά  και  ολόκληρης  της  νότιας  Πελοποννήσου  όπως  τα  σύκα  και  η  μαύρη  σταφίδα  μαζί  με  τα  βιομηχανικά  προϊόντα  φεύγουν  απ’  εδώ  για  τις  αγορές  του  κόσμου και  από  εκεί  καταφθάνουν  πρώτες  ύλες  και  σύγχρονος  μηχανολογικός  εξοπλισμός  που  δημιουργούν  μεγάλη  οικονομική  ανάπτυξη  στην  Καλαμάτα  η  οποία  σε  κοινωνικό  επίπεδο  εκδηλώνεται  με  την  ίδρυση  σχολείων,  συλλόγων και  την  έκδοση  μεγάλου  αριθμού  εφημερίδων  και  εντύπων.  Θαυμάσια  δείγματα  αυτής  της  ακμής  αποτελούν  σήμερα  τα  νεοκλασικά  κτίρια  του  λιμανιού  στα  οποία  στεγάζονται  το  Τελωνείο, το  Λιμεναρχείο  και  το  Ταχυδρομικό  γραφείο  της  παραλίας.  Μετά  τον  πόλεμο  το  λιμάνι  νεκρώνεται. Οι  περισσότερες  καπνοβιομηχανίες  κλείνουν,  το  1960  διαλύεται  το  μεγάλο  εργοστάσιο  οίνων  και  οινοπνευμάτων,  οι  αλευρόμυλοι  <<Ευαγγελίστρια>>, σταματούν  τη  λειτουργία  τους  και  τα άλλοτε  ανάρπαστα  στο  εξωτερικό  αγροτικά  προϊόντα  όπως  τα  σύκα  και  η  σταφίδα  δε  βρίσκουν  πια  αγορές.

Να πας στην Καλαμάτα-Γεωτρόπιο 158

Η  ζωή  αλλάζει  και  μπορεί  το όραμα  της  βιομηχανικής  ανάπτυξης  της  πόλης  να  χάθηκε, η  Καλαμάτα  όμως  αναζητεί  νέους  προσανατολισμούς  σε  άλλους  τομείς  όπως  είναι  ο  πολιτισμός  και  ο  τουρισμός. Από  τα  μέσα  της  δεκαετίας  του  ’80  έχουν  αρχίσει  να  δημιουργούνται  νέοι  πολιτιστικοί  θεσμοί  όπως το  Δημοτικό  Περιφερειακό  Θέατρο Καλαμάτας  και  η  Δημοτική  Επιχείρηση  Πολιτιστικής  Ανάπτυξης  με  τομείς  χορού,  εικαστικών και  μουσικής. Τον  Φεβρουάριο  του  1995  το  ΥΠΠΟ  και ο  Δήμος  Καλαμάτας  με  σκοπό  την  πολιτιστική  εξειδίκευση  της  πόλης  δημιούργησαν  το <<Διεθνές Κέντρο Χορού>>, το  οποίο  οργανώνεται τα  τελευταία  χρόνια  με  μεγάλη  επιτυχία. Στο  ΔΙΚΕΧΟ  παρουσιάζονται τα  νέα  διεθνή  ρεύματα , ενισχύεται  η  εγχώρια  χορογραφία  και  γίνονται  εκπαιδευτικά  σεμινάρια  πάνω  στο  χορό.  Με  τη  δημιουργία  παράλληλα, στη  δυτική  παραλία  μεγάλης  και  σύγχρονης  μαρίνας  σκαφών,  με  την  πεντακάθαρη  βραβευμένη  μήκους  περίπου  τριών  χιλιομέτρων  παραλία  της  με  το  ξεχωριστό  περιβάλλον  της  καθώς  συνδιάζει  σε  πολύ  μικρή  απόσταση  το  βουνό  την  θάλασσα  και  τους  ιστορικούς  και  αρχαιολογικούς  τόπους  έχει  χαράξει  νέους  δρόμους  για  ανάπτυξη  ποιοτική  που  να  καλύπτει  σύγχρονες  ανάγκες.   Πριν  αποχαιρετήσουμε  την  όμορφη  νύμφη  της  Μεσσογείου,  ακολουθούμε  μετά  από  παρότρυνση  των  καλαματιανών  φίλων  την  διαδρομή  της  ανάβασης  στον  Ταΰγετο  για  ν’  απολαύσουμε  την  μαγευτική  θέα  από  το  βουνό.  Ο  ήλιος  ετοιμάζεται  να  κρυφτεί  πίσω  απ’  το  Λυκόδημο,  το  ήμερο  βουνό  της  Πυλίας  , αφήνοντας  το  μούχρωμα  να  σκεπάσει  σαν  πέπλο  αρχαϊκής κόρης  τον  ελαιόκαμπο, ένα  πέπλο  που  ξεκινάει  από  το  όρος  Ιθώμη  και καταλήγει  στην  ήρεμη  και  γαλήνια  θάλασσα  και  στην  πόλη  που  καθώς  αρχίζει  να  φωτίζεται  απ’ τα  ηλεκτρικά  της  φώτα  μοιάζει  σα  να πυρακτώνει  την  φανταστική  ρομφαία  που  σχηματίζει  η απέραντη  αμμουδιά  του  Μεσσηνιακού  κόλπου.