Γεώργιος Πανταζίδης ο Πρωτοπόρος Φωτογράφος του Πωγωνίου

Γεώργιος Πανταζίδης

ο Πρωτοπόρος Φωτογράφος του Πωγωνίου

Το έργο του φωτογράφου Γεώργιου Πανταζίδη (Βήσσανη Πωγωνίου 1863 Ιωάννινα 1941), έχει ήδη περάσει στην ιστορία της τέχνης. Ίσως να μην το είχε και ο ίδιος σκεφτεί ούτε να το είχε επιδιώξει, ωστόσο η ακινητοποίηση του παρόντος χρόνου, ο οποίος γίνεται αμέσως παρελθόν, μετατρέπεται σε εικαστική δημιουργία, σε ιστορική μνήμη, σε τεκμήριο λαογραφικής έρευνας, σε κίνητρο αρχαιολογικών αναζητήσεων και σε αρχειακό επιστημονικό υλικό. Για την τοπική ιστορία στο σύνολό της, που μας ενδιαφέρει στην περίπτωσή μας, το έργο του φωτογράφου Πανταζίδη έχει την ιδιαιτερότητά του.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ : Απόστολος Γ. Παπαϊωάννου

Καθηγητής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ο φωτογραφικός φακός του Πανταζίδη, καθώς καταγράφει πιστά το παρελθόν στη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, αποβαίνει πολύτιμη μαρτυρία των πολιτισμικών εξελίξεων. Ο καθημερινός κόσμος του ανθρώπου, κάθε συμβάν και κάθε γεγονός, μικρό ή μεγάλο μέσα από το φωτογραφικό φακό, μέσα δηλ. από ένα μεγάλο μάτι, γίνονται αμέσως προσιτά, Χωρίς κανένα πρόσχημα, με μια άλλη δυνατότητα ακρίβειας, καθώς ανοίγεται μπροστά μας ένας καινούργιος δρόμος που οδηγεί στην εύρεση της αλήθειας.

Κάθε φωτογραφία αποκαλύπτει και μια ιστορία. Πέρα από τα αισθητικά κριτήρια της συγκεκριμένης εποχής, πέρα από την τέχνη, που έχουν και αυτά τη σημασία τους, η καλλιτεχνική θέληση του φωτογράφου αναδεικνύει το τυχαίο, αναπαράγει και ταυτόχρονα ερμηνεύει ένα γεγονός, που το αποχωρίζει από την κοινή θέα και το μεταφέρει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας, ΤΟ Τοποθετεί μέσα σε πλαίσιο και αβίαστα μας υποχρεώνει, καθώς εικονοποιείται η ιστορία, να μελετήσομε και να εξηγήσομε συγκεκριμένες κοινωνικές πραγματικότητες.

Κάθε φωτογραφία αποκαλύπτει και μια ιστορία. Πέρα από τα αισθητικά κριτήρια της συγκεκριμένης εποχής, πέρα από την τέχνη, που έχουν και αυτά τη σημασία τους, η καλλιτεχνική θέληση του φωτογράφου αναδεικνύει το τυχαίο, αναπαράγει και ταυτόχρονα ερμηνεύει ένα γεγονός, που το αποχωρίζει από την κοινή θέα και το μεταφέρει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας, ΤΟ Τοποθετεί μέσα σε πλαίσιο και αβίαστα μας υποχρεώνει, καθώς εικονοποιείται η ιστορία, να μελετήσομε και να εξηγήσομε συγκεκριμένες κοινωνικές πραγματικότητες.

Ο Κων. Χρ. Κωστούλας με τη νέα του αυτή έκδοση εξακολουθεί το οδοιπορικό του στην ιστορία και Τον Πολιτισμό του Πωγωνίου. Η ιστορική μνήμη μπορεί να διατηρηθεί αμείωτη μέσα από τις φωτογραφικές πηγές. Ο Κ. Κωστούλας γνωρίζει πολύ καλά την καθοριστική συμβολή της φωτογραφικής τέχνης στην εύρεση και την αποκάλυψη της αλήθειας. Έτσι το νέο του δημοσίευμα έχει τη μορφή ενός αντιπροσωπευτικού πανοράματος της ιστορίας του Πωγωνίου και της Ηπείρου γενικότερα σε δύο χαρακτηριστικές ιστορικές περιόδους. Τελειώνει η εποχή της τουρκοκρατίας και αρχίζει μια άλλη περίοδος για το Πωγώνι και την Ήπειρο, μια νέα εποχή μέσα στην οποία περιέχονται και προβάλλονται στόχοι και σκοποί, ανεκπλήρωτοι ακόμη.

Οι φωτογραφίες που παρουσιάζονται στην έκδοση αυτή μας επιτρέπουν να δούμε τον κόσμο σε μια πολύ ενδιαφέρουσα εποχή, να ταξιδέψομε στη γεωγραφία του Πωγωνίου και της Ηπείρου, ένα ταξίδι παίγνιο ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα, μια μετακίνηση από το παρόν στον κόσμο του παρελθόντος. Αυτές οι φωτογραφίες έχουν το δικό τους φως που μας το μεταδίδουν, μας γοητεύουν, καθώς συμβάλλουν στη διάδοση της ιστορικής μνήμης ενός τόπου που αναπόφευκτα, υποχρεωτικά, απολύτως φυσικά, και εκ παραδόσεως, υπεραγαπάμε.

Ο Γεώργιος Πανταζίδης του Πανταζή γεννήθηκε στη Βήσσανη Πωγωνίου Το έτος 1863, όπως προκύπτει από έρευνα που κάναμε στα αρχεία της Κοινότητας Βήσσανης. Συγκεκριμένα εντοπίσαμε το ονοματεπώνυμο Γεώργιος Πανταζής με το οποίο φέρεται εγγεγραμμένος στα μητρώα αρρένων της Κοινότητας.

Κείμενα – Κων. Χρ. Κωστούλας –